Crash (perkusyjo)
.png)
Crash – talyrz perkusyjny, idjofůn uo ńyuokryślůnyj wysokůśći dźwjynku, jedyn ze elemyntůw uobycznygo szlagcojgu. Mjano "crash" bůło pjyrszy roz użyte bez fyrma Zildjian we 1928[2]. We Ojropje pjyrszy roz pojawjůły śe we Strzedńich Storoczach, pochodzům uod karatali – tradycyjnych insztrumyntůw używanych we Indyji a Bangladyszu[3]. Na crashu moge śe groć pałkůma szlagcojgowymi kej elemynt szlagcojgu, abo rynczńe bez sklapywańe dwůch takich jednakowych talyrzy (talyrze uorkestrowe)[3].
Szrajbůnek crasha na nutach lo szlagcojgu je zależno uode autora nutůw, ńy ma jednorakigo szrajbůnku, skiż tygo autor nutůw pjyrwy przedstawjo swojo lygynda. Nojczynśći sům to ńyskorzi nuty nojwyżij rozlygowane na pjynćůlińi, skuli wysokego klangu.
Pozycyjo
[edytuj | edytuj zdrzōdło]We szlagcojgu crash stoji na szpecjolnym statywje lo talyrzy szlagcojgowych. Uod spodu a wjyrchu przilego do ńego szpecjolny matyrjoł, a całość zakrynco śe szrałbům[4]. Crash bezma zowdy je umjejscowjůny po lewyj zajće zestawu, zdebko uobok tom-tomůw[5], coby dobrze śe groło na ńim prawům rynkům. Nale leworyncznym ajnfakszyj gro śe lewům rynkům. Skiż tygo uůni ustowjajům tyn talyrz mjyndzy a nad tom-tomami. Profysjonalńe praworynczne szlagcojgery kej używajům wjela crashůw to ustowjajům te nojćyńsze i nojmajse po lewyj zajće, a te srogsze po prawyj[6].
Właśćiwośći a klang
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Crash je uokryngjym. Jigo mjara szyrzki to nojczynśći uod 14 do 18 cali. Sům tyż czasym take, kere majům nowet 24 cale, sům robjůne ekstra coby mioły ćynższy klang a dużyj brzmjoły[7]. Rube talyrze sům przeznaczone lo muzyki hewimetalowej a hard rokowyj, atoli ćyńsze lo spokojnygo roka[8]. Take talyrze, kere majům mńyjse szyrzki mjanujům śe zwykle splashůma. Crash je wroz ze hi-hatym nojpopulańyjszym talyrzym perkusyjnym, kery do śe wysznupać we kożdyj skupińe muzycznyj. Crashe lepszyj jakůśći sům zrobjůne s stopu brůnzu a inksze s mesingu[7]. Jigo dźwjynk je agresywny, wysoki a robi sroge larmo dugo brzmjůnce.
Dźynki tym właśćiwośćům je uůn używany lo akcyntowańo poczůntku frazy[1]. Im majsy talyrz tym szybćyj wybrzmjywo i tyż do śe go używać we barzi ńytypowym rytmje[2]. Roz a kedy, coby skrůćić czas brzmjyńo tłumi śe go kćukym i palcym wskazujůncym. Dźwjynk kopułki talyrza je bardzo ćyńki, choby uod szolki.
Terozki coroz czynśćej zaczyno śe używać crashe ze dźurůma[7][9]. Daje to uostry, jescze krutsy klang, we som roz lo gibkich akcyntůw.
Zorty talyrzy bez rubość
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Mjana rubości uod nojćynszyj:
- paperthin
- thin
- medium thin
- medium
- medium heavy
- heavy
| Nagrańe dźwjynkowe | ||
|---|---|---|
| Insztrumynt | Zorta szpilu | Klang |
| Crash | Szpil pałkům szlagcojgowům |  52 KB
|
| Uobejrzij zajta Drums na Wikimedia Commons coby uoboczyć wjyncyj insztrumentůw | ||
Talyrze uorkestrowe
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Talyrze uorkestrowe to bezma zowdy gynał take same talyrze kej crashe szlagcojgowe (roz a kedy je używany tyż talyrz china), ino s skůrzanymi uchwytůma na rynce. Trzimane sům pjůnowo na wysokośći kej pjyrśi, po zderzyńu natychmjost śe je uotwjyro, coby ńy stłumić. Wykorzistuje śe je głůwńe we uorkestrze symfůnicznyj a uorkestrze dyntej we marszach, kůncyrtach a paradach militaryjnych[3].
Popularne sům trzi zorty takich talyrzy[3]:
- Mjymjecke abo Wagnyrowe - sroge a ćynżke
- Wjedyńske - zdebko majse a lekse
- Francuske - nojmajse a kupa ćichse
Uobocz tyż
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Przipisy
- ↑ 1,0 1,1 (pol.) Nuty, poradniki, ciekawostki i wiele więcej o perkusji - nutyperkusja.jimdo.com Bajszpile użyćo crasha
- ↑ 2,0 2,1 Peckman, Jonathan (2007). Picture Yourself Drumming, z.65. ISBN 1-59863-330-9.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Włodzimierz Kotoński: LEKSYKON WSPÓŁCZESNEJ PERKUSJI. Krakůw: PWM, 1999, z. 118. ISBN 83-224-0490-5.
- ↑ (ang.) Beginner Drum Lessons: Crash Cymbal
- ↑ (pol.) Perkusja dla początkującego
- ↑ Bajszpil rozstawjeńo szlagcojgu ze srogszům kupům crashůw
- ↑ 7,0 7,1 7,2 (pol.) Meinl Byzance efekty i crashe
- ↑ (pol.) perkusja.rockmetal.art.pl Uobźyrej uopis lo Alchemy Professional Rock Crash 18
- ↑ Bajszpil takego talyrza
| Perkusyjo | |||
| Insztrumynty uo uokreślůnym klangu | Kotły • Ksylofůn • Marymba • Wibrafůn | ||
| Idjofůny uo ńyuokreślůnym klangu | China • Crash • Hi-Hat • Marakasy • Ride • Splash • Trůjkůnt | ||
| Membranofůny uo ńyuokreślůnym klangu | Floor-tom • Srogi bymbyn • Rototom • Tom-tom • Wyrbel | ||
| Inksze | Bymbyn • Szlagcojg | ||