Panna Maria

Ze Wikipedia

Spůłrzyndne: 28°57'29" N 97°53'50" EGeůgrafja

Panna Maria
Kościōł Niypokalanego Poczyńciŏ we Panna Maria
Kościōł Niypokalanego Poczyńciŏ we Panna Maria
Państwo Zjednoczōne Sztaty
Sztat Teksas
Hrabstwo Karnes
Data założyniŏ 1854
Wiyrchnia 0,01 km²
Wielość miyszkańcōw
 - wielość

kole 100
Pocztowy kod 78144
Położyńe na karće kraju
Panna Maria
Panna Maria
Panna Maria
Galeryjŏ zdjyńć a grafik w Wikimedia Commons
Zajta internetowŏ

Panna Maria – zidlōng Ślōnzŏkōw we USA, we połedniowyj tajli sztatu Teksas, na połedniowy weschōd ôd San Antonio, założōny we 1854 bez ymigrantōw ze Gōrnego Ślōnska kerowanych bez ksiyndza Leopolda Moczygembę, bydōncych ze Wielgij Płużnicy koło Wielgich Strzelec.

Historyjŏ[edytuj | edytuj zdrzōdło]

Dynkmal Leopolda Moczygemby we Pannie Marii
Prziwitanie na ôbiylim ylewatorze

Miyszkańcōw nynkały wynże, polne ferdŏczki, malaria, powodzie a suchoty jak tyż kōndyse. Skirz ciynżkich warōnkōw życiŏ populacyjŏ Panna Maria zmyńszyła sie ze 120 familiji we 1858 do 80 we 1909. Terŏźnie we zidlōngu miyszkŏ kole 100 ôsōb[1]. Ksiōndz Moczygemba, kery pod dymbym kludziōł piyrszõ mszõ we wilijõ 1854, pŏrã lŏt potym musioł uciykać przed ściykłymi parafianami, chcōncymi go na tym samym dymbie powiesić[2]. Ôstatek życiŏ przepyndziōł na pōłnocach USA, kaj we 1879 założōł Syminarium św. Cyryla a Metodego we Orchard Lake (Detroit). Niywielgŏ grupa wyjechała do Bandery. Miyszkańcy Panny Marii założyli we niyskorniyjszych latach pobliske zidlōngi Cestohowa a Pawelekville.

Potōmni miyszkańcōw nawiōnzali kōntakty ze ôpolskim wojywōdztwym we kōńcu XX stoleciŏ. Miana miyszkańcōw to m.in. Moczygemba, Kowolik, Polok, Jainta (Yanta), Piegza, Korus, Korzekwa, Dziok (Dziuk), Jarzombek. Zachowali ślōnskõ gŏdkã, tworzōnc teksaskõ gwarã, wyrōżniajōncõ sie przede wszyjskim myńszym wpływym miymieckij gŏdki.

Ymigranciŏ ze Ślōnska do Ameryki czynsto we rubryce „krŏj byciŏ” podŏwali „Poland”, krōm iże Polski niy było na kartach skirz rozbiorōw, a Ślōnsk znŏd sie we granicach Polski dopiyro we XX stoleciŏ[3].

Za nojstarszŏ ze wszyjskich zidlōngōw założōnych bez Ślōnzŏkōw a Polŏkōw we Ameryce, Panna Maria czynsto prziciōngŏ licznych turystōw ze przileżytości mocka rocznicowych festōw. Tak było ôsobliwie na ôbchodach tysiōncleciŏ krześcijōństwa a polskij państwowości we 1966, kedy we mszy a grillu wziōnło udzioł 10 000 ôsōb. Ze tyj przileżytości prezydynt Lyndon B. Johnson przekŏzoł gyszynk dlŏ miyjscowego kościoła – mozaikã ze Matkã Boskõ Czynstochowskõ wykōnanõ bez polskigo artysty Jana E. Krantza ze kole 12 000 kamolkōw[1].

Zobŏcz tyż[edytuj | edytuj zdrzōdło]

Przipisy

  1. 1,0 1,1 Louann Atkins Temple: Panna Maria, TX (ang.). Handbook of Texas Online. [dostymp 2021-02-19].
  2. Ziemowit Szczerek: Polskie miasto na Dzikim Zachodzie (pol.). interia.pl. [dostymp 2021-02-19]. [zarchiwizowane z tyj adresy].
  3. Jerzy Andrzej Klichta: Dzieje Śląska "pod strzechy", czyli O cudzie nad Odrą. 2004, s. 23. ISBN 83-919027-1-4.

Bibliografijŏ[edytuj | edytuj zdrzōdło]

Linki zewnyntrzne[edytuj | edytuj zdrzōdło]