Stupava
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Spůłrzyndne: 48°16'16" N 17°01'54" E
Stupava | |||||
| |||||
![]() Kościōł św. Szczepana | |||||
Państwo | ![]() | ||||
Krej | Bratysławski Krej | ||||
Burmistrz | Pavel Slezák | ||||
Plac | 67,18 km² | ||||
Położyńe | 48°16'16'' N 17°01'54'' E | ||||
Wysokość | 182 m n.p.m. | ||||
Ludźi (2012) • liczba ludźi • gynstość |
9 345 138,44 uos./km² | ||||
Nr kerunkowy | +421-2 | ||||
Pocztowy kod | 900 31 | ||||
Rejestracyjne tabule | MA | ||||
Mjasta partnerske | ![]() | ||||
Położyńe na karće kraju
| |||||
Neczajta mjasta | |||||
![]() |
Stupava (mad. Stomfa, niym. Stampfen) - miasto w Słowacyji, we kraju bratysławskim, w krysie Malacky.
Etymologijŏ
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Miano pochodzi ôd prasłowiańskiego stǫpa (słow. stupa) - drzewianyj misy wysznicowany z ôdziymku strōmy, ale tyż je mianym roztōmajtych nŏczyń do miŏżdżyniŏ i biglowaniŏ.
Geografijŏ
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Plac położōnŏ je na nizinie Záhorie, pod Małymi Karpatami, kole 15 km (9 mil) na pōłnoc ôd Bratysławy, na wysokości 182 metrów. Ôd 2021 r. rachuje 15 095 miyszkańcōw i mŏ powiyrchniã 67,17 km2 (26 mil kwadratowych). Ôkrōm głownyj czynści miasta, Mást (mjym.: Maaßt, mad.: Mászt), położōny na połednie ôd głownyj czynści miasta, je dalszõ tajlōm Stupavy. Poczōntkowo była to ôsobnŏ wiŏska z wiynkszościōm etnicznõ Chorwatōw, kerŏ ôstała formalnie prziłōnczōnŏ do Stupavy w 1953 roku.
Historyjŏ
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Szlaki zamiyszkaniŏ siōngajōm jednak epoki brōndze, a piyrszymi znanymi miyszkańcami byli Celtowie. W bliżowi Limes Romanus nad Dunajem, Rzimiany zbudowali sztelã wojskowõ. Piyrsze pisymne spōminki ô mieście ukŏzały sie w 1269 r. w dokumyncie krōla Béli IV pod mianym Ztumpa. Już w drugij łowie XIII stoleciŏ w Małych Karpatach zbudowano było zrujnowany zōmek Pajštúna. Miasto rozwijało sie z wiynksza za zidlōng bauerskŏ i handlowŏ. Miano miasta wywodzi sie ôd tłoczni zwanych stupa na faborka Stupavský faborek, co były używane do ekstrakcyje ôleju z lnu i kōnopiŏ.
Zabytki
[edytuj | edytuj zdrzōdło]- Zōmek Stupava, przōdzij zbudowany za zōmek wodny, przebudowany w XVII stoleciŏ na renesansowy zōmek, terŏźnie sużōncy za alteshajm
- Kościōł rzymskokatolicki w stylu barokowym z piyrszyj łowy XVII stoleciŏ
- Barokowŏ kapla kalwaryjska z zaczōntku XVIII stoleciŏ
Dymografijŏ
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Spis ludności z 2021 roku wykŏzoł 12 595 miyszkańcōw miasta. Postrzōd miyszkańcōw 96,7% stanowiyli Słowacy, 1% Czesi, a 0,5% Madziarōw. Struktura religijnŏ wynosiyła 70,4% rzymskokatolickōw, 19,5% ôsōb bezwyznaniowych i 2% luteranōw.
Kamracke miasta
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Stupava je bliźniaco podobny do:
Ivančice, Czeskŏ Republika
Kuřim, Czeskŏ Republika
Łowicz, Polskŏ
Nagykovácsi, Madziarskŏ
Svoge, Bulgaryjŏ