Deimos: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersyjŏ ze dnia 21:04, 7 siy 2010

Tyn artikel je ô kśynžycu Marsa. Dej pozōr tyż: inksze artikle uo tym mjańe.

**Deimos**
Uodkryće
Naćiś uobrozek coby powjynkszyć Deimos - uobrozek zuůnaczůny bez sůnda Viking 1
Uodkrywca	Asaph Hall
Data uodkryćo	12 śyrpńo 1877
Charakterystyka uorbity
Strzedńe uoddalyńe uod postrzodka planety	23 460 km
Mimostrzůd	0,0002
Perycentrum	23 455 km
Apocentrum	23 465 km
Uokres uobjygu	1,26244 d
Gibkość uorbitalno	1,35 km/s
Nachylyńe orbity	27,58° (ku ekliptyce)0,93° (ku puaszczyzńy růwńika Marsa)
Je naturalnym satelitům	Marsa
Charakterystyka fizyczno
Wymjary	15,0 × 12 × 10,4 km
Uobjyntość	~5 700 km³
Masa	1,48×10¹⁵ kg
Gynstość	1,471
grawitacyjny szwůng	0,0039 m/s² (0,0004 g)
Gibkość ućeczki	0,0056 km/s
Uokres zwyrtńyńo nauobkouo uośe	synchrończny s uokresym uorbitalnym
Albedo	0,068
Klarowność uobserwowalno (s Źymje)	12,4 ^m
Temp. powjyrzchńe	~233 K

Deimos (abo Dejmos; z gr. trwoga) to mjyńszy a dalszy s dwůch kśynżycůw Marsa. Deimos je planetojidům przechwycůnům bez Marsa. Mjano kśynżyca je uod syna Boga Aresa we mitologiji greckij.

Uodkrycie

Uodkrywcům Deimosa je amerikański gwjoźdźorz Asaph Hall. Pjyrszy roz uostou uůn zaobserwowany 12 śyrpńo 1877 we uobserwatorjum wojynnyj marynarki USA kole godźiny 7:48 UTC. Kapka dńi ńyskorzi (12 śyrpńo) Asaph Hall uodkrył tyż drugi kśynžyc Marsa, Fobosa.

Uorbita

Mars uoglůndany s Deimosa je 1000 razy wjynkszy (ze szyrzkům kůntowům 33°) a 400 razy klarowńiejszy uod Mjeśůnczka we pełńi. Deimos uoglůndany s Marsa mo szyrzke kůntowům ńy wjynkszům jak 2,5' a gouymi ślypjůma wyglůndo kej gwjozda. Jego maksymalno klarowność s Marsa je taka, jak Wynus uoglůndanyj s Źymje. Uokres objygu wynośi ůngyfer 30,5 h. Beztůż prowje pokrywo śe uůn s dugośćům marsjańskij doby (24,5 h). Deimos je fest blisko powjyrzchńe planety . Beztůż ńy je uůn widoczny s powjyrzchńe planety s uobszarůw uo wspůłrzyndnej rubośći planetograficznej wyższyj jak 82°.

Plik:13-ml-04-deimos-A067R1.jpg

Fobos zasłońajůncy Słońce (uobrozek s sůndy Opportunity)

Charakterystyka fizyczno

Deimos je to planetojida, kera we strone Marsa uostoua skerowana bez pole grawitacyjne Jowisza. Je uůn fest ńysferyczny a mo wymjary 15 × 12 × 10 km. Deimos skłodo śe s lodu a skoł bogatych we wůngel. Jego powjyrzchńo je pokryta kraterami. Masa kśynżyca je fest mało: ~1,4687×1015 kg – ponad 3 razy mjyńszo uod gůry Gjewůnt.

Auskuplůngi

@@ Linijŏ 1: / Linijŏ 1: @@
+{{disambigR|kśynžycu Marsa|[[Deimos (ujednoznaczńyńy)|inksze artikle uo tym mjańe]]}}
-{
+{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: ##E8AB79; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
+|+ '''Deimos'''
+|-
+| bgcolor="#000000" colspan="2" align="center" | [[Plik:deimos-viking1.jpg|none|250px|Naćiś uobrozek coby powjynkszyć]]
+<br /><small><font color="white">Deimos - uobrozek  zuůnaczůny bez sůnda [[Viking 1|<span style="color:white;">Viking 1</span>]] </font></small>
+|-
+! bgcolor="#E8AB79" colspan="2" | Uodkryće
+|-
+! align="left" | Uodkrywca
+| [[Asaph Hall]]
+|-
+! align="left" | Data uodkryćo
+| [[12 śyrpńo]] [[1877]]
+|-
+! bgcolor="#FFC8A0" colspan="2" | Charakterystyka [[Uorbita|uorbity]]
+|-
+! align="left" | Strzedńe uoddalyńe uod postrzodka [[planeta|planety]]
+| 23 460 [[kilomyjter|km]]
+|-
+! align="left" | [[Ekscentryczność (fizyka)|Mimostrzůd]]
+| 0,0002
+|-
+! align="left" | [[Perycentrum]]
+| 23 455 km
+|-
+! align="left" | [[Apocentrum]]
+| 23 465 km
+|-
+! align="left" | Uokres uobjygu
+| 1,26244 [[dźeń|d]]
+|-
+! align="left" | Gibkość uorbitalno
+| 1,35 km/s
+|-
+! align="left" | Nachylyńe orbity
+| 27,58° (ku [[ekliptyka|ekliptyce]])0,93° (ku puaszczyzńy <br /> růwńika Marsa)
+|-
+! align="left" | Je [[naturalny satelita|naturalnym satelitům]]
+| [[Mars]]a
+|-
+! bgcolor="#FFC8A0" colspan="2" | Charakterystyka fizyczno
+|-
+! align="left" | [[Wymjary]]
+| 15,0 × 12 × 10,4 km
+|-
+! align="left" | [[Uobjyntość]]
+| ~5 700 km<sup>3</sup>
+|-
+! align="left" | [[masa (fizyka)|Masa]]
+| 1,48×10<sup>15</sup> [[kilogram|kg]]
+|-
+! align="left" | [[Gynstość]]
+| 1,471
+|-
+! align="left" | [[grawitacyjny szwůng]]
+| 0,0039&nbsp;[[Přyspješyńe|m/s²]]<br />(0,0004&nbsp;[[przispješyńy źymske|g]])
+|-
+! align="left" | [[Gibkość ućeczki]]
+| 0,0056 km/s
+|-
+! align="left" | Uokres zwyrtńyńo nauobkouo <br /> uośe
+| synchrończny s <br />uokresym uorbitalnym
+|-
+! align="left" | [[Albedo]]
+| 0,068
+|-
+! align="left" | [[Klarowność uobserwowalno]] (s [[Źymja|Źymje]])
+| 12,4 <sup>[[Wjelgość gwjazdowa|m]]</sup>
+|-
+! align="left" | [[Temperatura|Temp.]] powjyrzchńe
+| ~233 [[Kelwin|K]]
+|}
+'''Deimos''' (abo '''Dejmos'''; z [[greka|gr.]] ''trwoga'') to mjyńszy a dalszy s dwůch [[kśynżyc|kśynżycůw]] [[Mars]]a. Deimos je planetojidům przechwycůnům bez Marsa. Mjano kśynżyca je uod syna Boga [[Ares]]a we mitologiji greckij.
+=== Uodkrycie ===
+Uodkrywcům Deimosa je amerikański [[gwjoźdźorz]] [[Asaph Hall]]. Pjyrszy roz uostou uůn zaobserwowany [[12 śyrpńo]] [[1877]] we uobserwatorjum [[Wojynno marynarka Stanůw Zjydnoczůnych|wojynnyj marynarki USA]] kole godźiny 7:48 [[UTC]]. Kapka dńi ńyskorzi ([[12 śyrpńo]]) Asaph Hall uodkrył tyż drugi kśynžyc [[Mars]]a, [[Fobos]]a.
+[[Plik:Orbits_of_Phobos_and_Deimos.gif|thumb|left|Uorbity Fobosa a Deimosa nauokoło Marsa]]
+=== Uorbita ===
+Mars uoglůndany s Deimosa je 1000 razy wjynkszy (ze szyrzkům kůntowům 33°) a 400 razy klarowńiejszy uod [[Mjeśůnček|Mjeśůnczka]] we pełńi. Deimos uoglůndany s Marsa mo szyrzke kůntowům ńy wjynkszům jak 2,5' a gouymi [[Ślypje|ślypjůma]] wyglůndo kej gwjozda. Jego maksymalno klarowność s Marsa je taka, jak [[Wynus]] uoglůndanyj s Źymje.
+Uokres objygu wynośi ůngyfer 30,5 h. Beztůż prowje pokrywo śe uůn s dugośćům marsjańskij doby (24,5 h). Deimos je fest blisko powjyrzchńe planety . Beztůż ńy je uůn widoczny s powjyrzchńe planety s uobszarůw uo wspůłrzyndnej rubośći planetograficznej wyższyj jak 82°.
+[[Plik:13-ml-04-deimos-A067R1.jpg|left|thumb|Fobos zasłońajůncy Słońce (uobrozek s sůndy Opportunity)]]
+=== Charakterystyka fizyczno ===
+Deimos je to [[planetojida]], kera we strone Marsa uostoua skerowana bez pole grawitacyjne [[Jowiš|Jowisza]]. Je uůn fest ńysferyczny a mo wymjary 15 × 12 × 10 km.
+Deimos skłodo śe s lodu a skoł bogatych we [[Wůngel (elymynt)|wůngel]]. Jego powjyrzchńo je pokryta [[krater]]ami. Masa kśynżyca je fest mało: ~1,4687×1015 kg – ponad 3 razy mjyńszo uod gůry [[Gjewůnt]].
+== Auskuplůngi ==
+* http://ksiezyce.astrowww.pl/mars/deimos.html (we [[polsko godka|polskij godce]])
+* http://janus.astro.umd.edu/ (we [[Angelsko godka|Angelskej godce]])
+[[Kategoria:Kśynżyce Marsa]]
+[[af:Deimos (maan)]]
+[[ar:ديموس]]
+[[az:Deymos]]
+[[be:Дэймас]]
+[[be-x-old:Дэймас]]
+[[bg:Деймос (спътник)]]
+[[ca:Deimos (satèl·lit)]]
+[[co:Deimos]]
+[[cs:Deimos (měsíc)]]
+[[cy:Deimos (lloeren)]]
+[[da:Deimos (måne)]]
+[[de:Deimos (Mond)]]
+[[el:Δείμος (δορυφόρος)]]
+[[eml:Deimos]]
+[[en:Deimos (moon)]]
+[[eo:Dejmo (luno)]]
+[[es:Deimos (satélite)]]
+[[eu:Deimos (satelitea)]]
+[[fa:دیموس]]
+[[fi:Deimos]]
+[[fr:Déimos (lune)]]
+[[ga:Deimos]]
+[[gd:Deimos]]
+[[gl:Deimos (lúa)]]
+[[gv:Deimos (fo-phlannad)]]
+[[he:דימוס (ירח)]]
+[[hi:डिमोज़ (उपग्रह)]]
+[[hr:Deimos (mjesec)]]
+[[hu:Deimosz (hold)]]
+[[ia:Deimos (luna)]]
+[[id:Deimos (satelit)]]
+[[is:Deimos]]
+[[it:Deimos (astronomia)]]
+[[ja:ダイモス (衛星)]]
+[[ka:დეიმოსი (თანამგზავრი)]]
+[[kk:Деймос]]
+[[ko:데이모스 (위성)]]
+[[la:Dimos (satelles)]]
+[[lt:Deimas (palydovas)]]
+[[mk:Дејмос]]
+[[mr:डीमॉस]]
+[[nds:Deimos (Maand)]]
+[[nl:Deimos (maan)]]
+[[nn:Marsmånen Deimos]]
+[[no:Deimos]]
+[[pl:Deimos (księżyc)]]
+[[pt:Deimos (satélite)]]
+[[rm:Deimos (glina)]]
+[[ro:Deimos (satelit)]]
+[[ru:Деймос]]
+[[scn:Deimos (astronumia)]]
+[[simple:Deimos (moon)]]
+[[sk:Deimos (mesiac)]]
+[[sl:Deimos (luna)]]
+[[sr:Дејмос]]
+[[sv:Deimos (måne)]]
+[[th:ดีมอส]]
+[[tl:Deimos (buwan)]]
+[[tr:Deimos (uydu)]]
+[[uk:Деймос (супутник)]]
+[[vi:Deimos (vệ tinh)]]
+[[zh:火卫二]]
+[[zh-min-nan:Deimos (oē-chheⁿ)]]