Źymja: Porōwnanie wersyji

Edytuj linki
Ze Wikipedia
Przeglądaj historię interaktywnie
← Starszŏ edycyjŏNowszŏ edycyjŏ →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
MastiBot (dyskusyjŏ | wkłŏd)
Boty
14 252 edycje
m Bot dodowo: kv:Му
Lojzik (dyskusyjŏ | wkłŏd)
197 edycji
stuer, tabulka. Usunołech couki tekst uo liczbach bo terozki je uon na tabulce.
Linijŏ 1: Linijŏ 1:
{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=260 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 85%;"
{{ort}}
|+ <big><big>'''Źymja'''</big></big> [[Grafika:Earth symbol.svg|30px|Astrůnůmičny symbol Źymje]]
[[Grafika:The Earth seen from Apollo 17.jpg|thumb|300px|right|Źymja widźano s pokuadu Apollo 17]]
[[Grafika:Earth symbol.svg|thumb|80px|right|Astrůnůmičny symbol Źymje]]
'''Źymja''' – ([[Uaćina|uać]]. Terra) třećo we kolejnośći (ličůnc uod [[Suůńce|Suůńca]]) a pjůnto co do wjelgośći [[planeta]] [[Ůkuod Suůnečny|Ůkuodu Suůnečnygo]].


|-----
Nouokouo Źymje krůnžy jydyn [[naturalny satelita]] – [[Mjeśůnček]] a prawdopodobńy dwa [[Kśynžyce Kordelewskigo|kśynžyce půuowe]] (kśynžyce Kordelewskigo) a wjelgo ličba [[Štučny satelita|štučnych satelitůw]]. Stouo, stabilno uorbita mo tyž planetojida [[3753 Cruithne]], kero pozostawo we rezůnańśe s uorbitům Źymje beś ńykerych naukowcůw je uwažano za drůgi kśynžyc Źymje.
! align="center" bgcolor="#000000" colspan="2" | [[Grafika:Nasa blue marble.jpg|300px|Naćiś uobrozek, coby powjynkšyć]]<br />
|-
! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" | Parametry [[uorbita|uorbity]] (J2000)
|-
! align="left" | Středńe uoddalyńe uod [[Suůńce|Słůńca]]
| 149&nbsp;597&nbsp;887&nbsp;[[kilometr|km]]<br />(1,00000011 [[Jydnostka astrůnůmično|j.a.]])
|-
! align="left" | [[Uobwůd]] orbity
| 0,940×10<sup>9</sup>km<br />(6,283&nbsp;j.a.)
|-
! align="left" | [[Ekscentryczność (fizyka)|Mimostrzůd]]
| 0,01671022
|-
! align="left" | [[Peryheljům]]
| 147&nbsp;098&nbsp;074&nbsp;km<br />(0,9832899&nbsp;j.a.)
|-
! align="left" | [[Apheljům]]
| 152&nbsp;097&nbsp;701&nbsp;km<br />(1,0167103&nbsp;j.a.)
|-
! align="left" | [[Rok gwjozdowy]]
| 365,25696&nbsp;[[dźień|dńo]]<br />(1,0000191&nbsp;[[Rok|rokůw]])
|-
! align="left" | [[Synodyczny uokres uobjygu]]
| ńy tyczy
|-
! align="left" | Strzedńo [[wartkość uorbitalno]]
| 29,783&nbsp;km/[[sekunda|s]]
|-
! align="left" | Maks. [[wartkość uorbitalno]]
| 30,287&nbsp;km/s
|-
! align="left" | Miń. [[wartkość uorbitalno]]
| 29,291&nbsp;km/s
|-
! align="left" | Nachylyńy uorbity wzglyndym [[ekliptyka|ekliptyki]]
| 0,00005[[Stopień (kąt)|°]]<br />(7,25° wzglyndem <br />[[růwnik]]a [[Suůńce|słůnecznego]])
|-
! align="left" | [[(naturalny satelita)|kśynżyce]]
| 1
|-
! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" | Charakterystyka fizyczno
|-
! align="left" | [[Szyrzka]] [[růwńik]]owo
| 12&nbsp;756,274&nbsp;km
|-
!align="left" | Szyrzka bjegunowo]]
| 12&nbsp;713,500&nbsp;km
|-
!align="left" | Strzedńo Szyrzka
| 12&nbsp;745,591&nbsp;km
|-
!align="left" | [[Klapńyńće]]
| 0,003352861
|-
! align="left" | Strzedńi uobwůd
| 40&nbsp;041,455&nbsp;km
|-
! align="left" | [[Plac]]
| 510 072 000&nbsp;km<sup>2</sup><br />148 940 000&nbsp;km<sup>2</sup> lůndu (29,2%)<br />
361 132 000&nbsp;km<sup>2</sup> wody (70,8%)
|-
! align="left" | [[uobjyntość (techńika)|Uobjyntość]]
| 1,0832×10<sup>12</sup>&nbsp;km<sup>3</sup>
|-
! align="left" | [[Masa]]
| 5,9736×10<sup>24</sup>&nbsp;kg
|-
! align="left" | [[Gynstość]]
| 5,515&nbsp;[[gram|g]]/cm<sup>3</sup>
|-
! align="left" | [[Přispjyšyńy grawitacyjne]] na růwńiku
| 9,780&nbsp;m/s² [http://ssd.jpl.nasa.gov/phys_props_planets.html 1]<br />(0,99732&nbsp;[[Przyspieszenie ziemskie|g]])
|-
! align="left" | [[Gibkość ućeczki]]
| 11,186&nbsp;km/s
|-
! align="left"| Gibkość lińiowa na [[růwńik]]u
| 1674,38&nbsp;km/h<br />
|-
! align="left"| [[Gibkość kołowa]]
| 15[[Stopień (kůnt)|°]]/[[godźina|h]] (7,272×10<sup>-5</sup>&nbsp;[[radian|rad]]/[[sekunda|s]])
|-
! align="left" | Nachylenie růwńika<br /> wzglyndem<br /> płaščyzny uorbity
| [[Stopień (kůnt)|23,439281°]]
|-
! align="left" | [[Deklinacyjo (astronůmijo)|Deklinacyjo]]
| 90°
|-
! align="left" | [[Albedo]]
| 0,367
|-
! align="left" | [[Temperatura|Temp.]] powjyřchńe
|
{| cellspacing="0" cellpadding="2" align ="center" border="0" width="100%" style="background: #f9f9f9;"
|-
! min.
! strzed.
! maks.
|- align ="center"
| 185[[kelwin|K]]
| 287K
| 331K
|}
|-
! align="left" | [[Ciśńyńe atmosferyčne]]
| 100 [[Paskal|kPa]]
|-
! bgcolor="#ffc0c0" colspan="2" | Skuod atmosfery<ref name="earth_fact_sheet"/>
|-
| [[Azot]] || 78,08%
|-
| [[Tlyn]] || 20,95%
|-
| [[Argon]] || 0,93%
|-
| [[Dwutlynek wůngla]], [[Para wodno]], inksze gazy
| śladowe, 1% (zmjenne)
|}


'''Źymja''' – ([[Uaćina|uać]]. Terra) trzećo we kolejnośći (liczůnc uod [[Suůńce|Słůńca]]) a pjůnto co do wjelgośći [[planeta]] [[Ůkłod Słůneczny|Ůkłodu Słůnecznygo]].
Źymja uformowoua śe ůngyfer 4,5 milijorda lot tymu.

Nołokoło Źymje krůnży jydyn [[naturalny satelita]] – [[Mjeśůnček]] a prawdopodobńy dwa [[Kśynżyce Kordelewskigo|kśynžyce půłowe]] (kśynżyce Kordelewskigo) a wjelgo liczba [[Sztuczny satelita|sztucznych satelitůw]]. Stoło, stabilno uorbita mo tyż planetojida [[3753 Cruithne]], kero pozostawo we rezůnańśe s uorbitům Źymje beś ńykerych naukowcůw je uważano za drůgi kśynżyc Źymje.

Źymja uformowoła śe ůngyfer 4,5 milijorda rokůw tymu.

Źymja mo wuaśćiwo [[Masa (fizyka)|masa]] a grawitacyjo do utrzimańo atmosfery, kera chrůńi przed szkodliwym [[Průmjyńowańy ultrafjoletowe|průmjyńowańym ultrafjoletowym]], a tyž [[pole magnetyczne]] chrůńjůnce przed pochodzůncym ze Słůńca [[Wjatr słůnečny|průmjyńowańym korpuskularnym]].
Uoddalyńy uod Słůńca je waśćiwe do utrzimańo uodpowjydńij tymperatury. Uważo śe, aże czynńiki te sprzijouy [[Abjůgyneza|powstańu żyćo]] na naszyj planeće.
Je nojwjynkszo s [[Planeta skalista|planet skalistych]] we Ůkuodźe Suůnečnym, a tyž jak dotychczas jydynym znůnym mjejscym wystympowańo [[Żyće|żyćo]].


Źymja mo wuaśćiwo [[Masa (fizyka)|masa]] a grawitacyjo do utřimańo atmosfery, kera chrůńi před škodliwym [[Průmjyńowańy ultrafjoletowe|průmjyńowańym ultrafjoletowym]], a tyž [[pole magnetyčne]] chrůńjůnce před pochodzůncym ze Suůńca [[Wjatr suůnečny|průmjyńowańym korpuskularnym]].
Uoddalyńy uod Suůńca je waśćiwe do utřimańo uodpowjydńij tymperatury. Uwažo śe, aže čynńiki te spřijouy [[Abjůgyneza|powstańu žyćo]] na našyj planeće.
Je nojwjynkšo s [[Planeta skalista|planet skalistych]] we Ůkuodźe Suůnečnym, a tyž jak dotychčas jydynym znůnym mjejscym wystympowańo [[Žyće|žyćo]].


* Powjyřchńo coukowito: 510,072 miljůnůw km²
* Powjyřchńo lůndowo: 148,94 miljůnůw km² (29,2% powjeřchńi coukowitej)
* Powjyřchńo wodno: 361,132 miljůnůw km² (70,8% powjeřchńi coukowitej)
* Středńo uodlygość uod Suůńca: 149&nbsp;597&nbsp;887&nbsp;[[Kilometer|km]]
* [[Peryhelium]] 147&nbsp;098&nbsp;074&nbsp;km
* [[Aphelium]] 152&nbsp;097&nbsp;701&nbsp;km
* Středńo pryndkość uorbitalno 29,783 km/[[Sekůnda|s]]
* Nachylyńy uorbity wzglyndym [[Ekliptyka|ekliptyki]] 0,00005[[Stopjyń (kůnt)|°]] (7,25° wzglyndym [[růwńik]]a [[Suůńce|suůnečnygo]])
* Šyřka růwńikowo 12 756,274 km
* Šyřka [[Bjygůn geůgrafičny|bjygůnowo]] 12 713,500 km
* Přećytno šyřka 12 745,591 km
* [[Uobjyntość (matymatyka)|Uobjyntość]] 1,0832×10<sup>12</sup> [[kilůmetr šeśćynny|km³]]
* [[Masa (fizyka)|Masa]] 5,9736×10<sup>24</sup> kg
* [[Gynstość]] 5,515 [[Gram|g]]/[[Cyntymetr šeśćynny|cm³]]
* [[Přispješyńy źymske]] na růwńiku 9,780 m/s² [http://ssd.jpl.nasa.gov/phys_props_planets.html 1](0,99732 [[Přispješyńy źymske|g]])
* [[pryndkość ućečki]] 11,186 km/s
* [[Deklinacyjo (astrůnůmja)|Deklinacyjo]] 90°
* [[Albedo]] 0,367
* [[Ciśńyńy atmosferyčne]] na powjeřchńi 100 [[Paskal|kPa]]
* Skuod [[Atmosfera|atmosfery]]
** [[Azot]] 78%
** [[Tlyn]] 21%
** [[Argůn]] 1%
** [[Dwutlynek wůngla]], [[Para wodna|para wodno]] - ilości śladowe, ok. 0,1%


{{Link FA|bg}}
{{Link FA|bg}}

Wersyjŏ ze dnia 15:43, 15 gru 2008

Źymja Astrůnůmičny symbol Źymje
Naćiś uobrozek, coby powjynkšyć
Parametry uorbity (J2000)
Středńe uoddalyńe uod Słůńca 149 597 887 km
(1,00000011 j.a.)
Uobwůd orbity 0,940×109km
(6,283 j.a.)
Mimostrzůd 0,01671022
Peryheljům 147 098 074 km
(0,9832899 j.a.)
Apheljům 152 097 701 km
(1,0167103 j.a.)
Rok gwjozdowy 365,25696 dńo
(1,0000191 rokůw)
Synodyczny uokres uobjygu ńy tyczy
Strzedńo wartkość uorbitalno 29,783 km/s
Maks. wartkość uorbitalno 30,287 km/s
Miń. wartkość uorbitalno 29,291 km/s
Nachylyńy uorbity wzglyndym ekliptyki 0,00005°
(7,25° wzglyndem
růwnika słůnecznego)
kśynżyce 1
Charakterystyka fizyczno
Szyrzka růwńikowo 12 756,274 km
Szyrzka bjegunowo]] 12 713,500 km
Strzedńo Szyrzka 12 745,591 km
Klapńyńće 0,003352861
Strzedńi uobwůd 40 041,455 km
Plac 510 072 000 km2
148 940 000 km2 lůndu (29,2%)

361 132 000 km2 wody (70,8%)

Uobjyntość 1,0832×1012 km3
Masa 5,9736×1024 kg
Gynstość 5,515 g/cm3
Přispjyšyńy grawitacyjne na růwńiku 9,780 m/s² 1
(0,99732 g)
Gibkość ućeczki 11,186 km/s
Gibkość lińiowa na růwńiku 1674,38 km/h
Gibkość kołowa 15°/h (7,272×10-5 rad/s)
Nachylenie růwńika
wzglyndem
płaščyzny uorbity 		23,439281°
Deklinacyjo 90°
Albedo 0,367
Temp. powjyřchńe
min. strzed. maks.
185K 287K 331K
Ciśńyńe atmosferyčne 100 kPa
Skuod atmosfery[1]
Azot 78,08%
Tlyn 20,95%
Argon 0,93%
Dwutlynek wůngla, Para wodno, inksze gazy śladowe, 1% (zmjenne)

Źymja – (uać. Terra) trzećo we kolejnośći (liczůnc uod Słůńca) a pjůnto co do wjelgośći planeta Ůkłodu Słůnecznygo.

Nołokoło Źymje krůnży jydyn naturalny satelita – Mjeśůnček a prawdopodobńy dwa kśynžyce půłowe (kśynżyce Kordelewskigo) a wjelgo liczba sztucznych satelitůw. Stoło, stabilno uorbita mo tyż planetojida 3753 Cruithne, kero pozostawo we rezůnańśe s uorbitům Źymje beś ńykerych naukowcůw je uważano za drůgi kśynżyc Źymje.

Źymja uformowoła śe ůngyfer 4,5 milijorda rokůw tymu.

Źymja mo wuaśćiwo masa a grawitacyjo do utrzimańo atmosfery, kera chrůńi przed szkodliwym průmjyńowańym ultrafjoletowym, a tyž pole magnetyczne chrůńjůnce przed pochodzůncym ze Słůńca průmjyńowańym korpuskularnym. Uoddalyńy uod Słůńca je waśćiwe do utrzimańo uodpowjydńij tymperatury. Uważo śe, aże czynńiki te sprzijouy powstańu żyćo na naszyj planeće. Je nojwjynkszo s planet skalistych we Ůkuodźe Suůnečnym, a tyž jak dotychczas jydynym znůnym mjejscym wystympowańo żyćo.


Muster:Link FA Muster:Link FA Muster:Link FA Muster:Link FA Muster:Link FA

  1. ↑ Feler cytatu: Błąd w składni znacznika <ref>; brak tekstu w przypisie o nazwie earth_fact_sheet
Zdrzōdło "https://szl.wikipedia.org/w/index.php?title=Źymja&oldid=43409"