Otto I Wielgi: Porōwnanie wersyji

Ze Wikipedia
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.1) (Bot dodowo: fy:Otto I de Grutte
m r2.7.1) (Bot zmjyńo: bg:Ото I
Linijŏ 38: Linijŏ 38:
[[ar:أوتو الأول العظيم]]
[[ar:أوتو الأول العظيم]]
[[be:Атон I Вялікі]]
[[be:Атон I Вялікі]]
[[bg:Ото I (Свещена Римска империя)]]
[[bg:Ото I]]
[[br:Otto Iañ (impalaer santel)]]
[[br:Otto Iañ (impalaer santel)]]
[[ca:Otó I]]
[[ca:Otó I]]

Wersyjŏ ze dnia 02:43, 3 czy 2011

Otto I Wielgi

Otto I Wielgi (* 23 listopada 912, † 7 maja 973 w Memleben) – ksiōnże Saksōnije w rokŏch 936-961, miymiecki krōl ôd 936 a rzimsko-miymiecki cysŏrz ôd 962, z dynastyje Ludolfingōw.

Bōł uōn syn Hajny I Ptŏcznika, krōla Miymiec a jego drugij kobiyty Matyldy z Ringelhaim, cery saksōńskigo grŏfa Dietricha.

Otto sie stŏł krōlym Miymiec bez elekcyjõ w roku 936. Fajernŏ koronacyjŏ bōła latoś w Aachen. Po koronacyje musiŏł pokonać rebelijŏ saksōńskich, bajerskich, lōtaryńdzkich a frankōńskich ksiōnżōnt, kerym pomŏgali braty Otto – Thankmŏr a Hajna. Kej wygrŏł w roku 939 napoczŏł potyngować swojõ włŏdzã – pomŏgały mu w tym Kościōł a skuplowaniŏ w dynastyje.

Politykŏ Otto bōła ekspansywnŏ wōczy Słowianōm – na jejich ziymie tworzył poczetne marchije a jego państwo ôbsadziło teryn aż do Ôdry. Na Miymcach znŏleżŏły Italijŏ, Czechy a Danijŏ. Podbite ludy chrystianizowŏł. 10 siyrpniŏ 955 pokonŏł Madźarōw na Lechowym Polu wele Augsburga a zastawił jejich angryfy na strzodkowōm Ojrope. Ôd 963 podle Thietmarowyj kroniki Otto dostawōł trybut ôd ksiyncia Polan, Miyszka I.

2 lutygo 962 papiyż Hanik XII koronowŏł Otto w Rzimie na rzimskigo cysŏrza. Bezto że chciŏł uznaniŏ Bizancjum, używŏł jyno tytuły „cysorz” bez przimiotnika. Jeszcze podwiela życiŏ zrobił cysŏrzym swojigo syna, Otto II. W roku 972 wynokwjōł ôddać Bizantyjskimu Cysŏrzstwu podbite ziymie w Italije za wzajymne uznaniy cysŏrzskich tytuł. Aby to podsztrychnōńć Otto II hajtnōł sie z Theofano z familije bizantyjskigo cysŏrza Hanika I Tzimiskesa.

Otto bōł żyniaty dwakroć. Piyrszōm jego kobiytōm bōła Edita Angelskŏ, cera krōla Ecika Stŏrszygo. Drugi roz sie wdŏł w paździyrniku 951 z Adelōm, cerōm krōla Burgōndyje – Rudigo II.

Z piyrszygo małżyństwa bōli:

  • Ludolf, 930 – 6.09.957, ksiōnże Szwabije
  • Ludgarda, † 18.11.953, ôd 947 kobiyta Konrada – ksiyncia Lōtaryngije

Z drugigo małżyństwa bōli:

  • Hajna, 952 – 7.04.954
  • Bruno, 953 – 8.09.957
  • Otto II, 955 – 7.12.983, cysŏrz rzimski
  • Matylda, 955 – 6.02.999

Z niyformalnyj relacyje bōł:

  • Wilym, † 968, arcybiskup Majncu

Otto I umrzył w 973 roku (bōł 61 rokōw stary), jego grōb je w katedrze w Magdeburgu. Muster:Link FA