Otto I Wielgi: Porōwnanie wersyji
m r2.7.2) (Bot zmjyńo: fr:Otton Ier du Saint-Empire |
AvocatoBot (dyskusyjŏ | wkłŏd) m r2.7.1) (Bot dodowo: war:Otto I, Baraan nga Emperador Romano |
||
Linijŏ 86: | Linijŏ 86: | ||
[[uk:Оттон I Великий]] |
[[uk:Оттон I Великий]] |
||
[[vi:Otto I của đế quốc La Mã Thần thánh]] |
[[vi:Otto I của đế quốc La Mã Thần thánh]] |
||
[[war:Otto I, Baraan nga Emperador Romano]] |
|||
[[zh:奥托一世 (神圣罗马帝国)]] |
[[zh:奥托一世 (神圣罗马帝国)]] |
Wersyjŏ ze dnia 22:43, 8 kwi 2012
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Otto I Wielgi (* 23 listopada 912, † 7 maja 973 w Memleben) – ksiōnże Saksōnije w rokŏch 936-961, miymiecki krōl ôd 936 a rzimsko-miymiecki cysŏrz ôd 962, z dynastyje Ludolfingōw.
Bōł uōn syn Hajny I Ptŏcznika, krōla Miymiec a jego drugij kobiyty Matyldy z Ringelhaim, cery saksōńskigo grŏfa Dietricha.
Otto sie stŏł krōlym Miymiec bez elekcyjõ w roku 936. Fajernŏ koronacyjŏ bōła latoś w Aachen. Po koronacyje musiŏł pokonać rebelijŏ saksōńskich, bajerskich, lōtaryńdzkich a frankōńskich ksiōnżōnt, kerym pomŏgali braty Otto – Thankmŏr a Hajna. Kej wygrŏł w roku 939 napoczŏł potyngować swojõ włŏdzã – pomŏgały mu w tym Kościōł a skuplowaniŏ w dynastyje.
Politykŏ Otto bōła ekspansywnŏ wōczy Słowianōm – na jejich ziymie tworzył poczetne marchije a jego państwo ôbsadziło teryn aż do Ôdry. Na Miymcach znŏleżŏły Italijŏ, Czechy a Danijŏ. Podbite ludy chrystianizowŏł. 10 siyrpniŏ 955 pokonŏł Madźarōw na Lechowym Polu wele Augsburga a zastawił jejich angryfy na strzodkowōm Ojrope. Ôd 963 podle Thietmarowyj kroniki Otto dostawōł trybut ôd ksiyncia Polan, Miyszka I.
2 lutygo 962 papiyż Hanik XII koronowŏł Otto w Rzimie na rzimskigo cysŏrza. Bezto że chciŏł uznaniŏ Bizancjum, używŏł jyno tytuły „cysorz” bez przimiotnika. Jeszcze podwiela życiŏ zrobił cysŏrzym swojigo syna, Otto II. W roku 972 wynokwjōł ôddać Bizantyjskimu Cysŏrzstwu podbite ziymie w Italije za wzajymne uznaniy cysŏrzskich tytuł. Aby to podsztrychnōńć Otto II hajtnōł sie z Theofano z familije bizantyjskigo cysŏrza Hanika I Tzimiskesa.
Otto bōł żyniaty dwakroć. Piyrszōm jego kobiytōm bōła Edita Angelskŏ, cera krōla Ecika Stŏrszygo. Drugi roz sie wdŏł w paździyrniku 951 z Adelōm, cerōm krōla Burgōndyje – Rudigo II.
Z piyrszygo małżyństwa bōli:
- Ludolf, 930 – 6.09.957, ksiōnże Szwabije
- Ludgarda, † 18.11.953, ôd 947 kobiyta Konrada – ksiyncia Lōtaryngije
Z drugigo małżyństwa bōli:
- Hajna, 952 – 7.04.954
- Bruno, 953 – 8.09.957
- Otto II, 955 – 7.12.983, cysŏrz rzimski
- Matylda, 955 – 6.02.999
Z niyformalnyj relacyje bōł:
- Wilym, † 968, arcybiskup Majncu
Otto I umrzył w 973 roku (bōł 61 rokōw stary), jego grōb je w katedrze w Magdeburgu. Muster:Link FA