Otto I Wielgi: Porōwnanie wersyji
m Bot: Migrating 52 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q43915 (translate me) |
m Bot: Migrating 2 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q43915 (translate me) |
||
Linijŏ 34: | Linijŏ 34: | ||
[[Kategoria:Rodzyńi we X stoleću]] |
[[Kategoria:Rodzyńi we X stoleću]] |
||
[[Kategoria:Umarći we X stoleću]] |
[[Kategoria:Umarći we X stoleću]] |
||
[[eu:Oton I.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa]] |
|||
[[ka:ოტო I დიდი]] |
Wersyjŏ ze dnia 12:18, 11 mar 2013
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Otto I Wielgi (* 23 listopada 912, † 7 maja 973 w Memleben) – ksiōnżã Saksōnije w rokach 936-961, miymiecki krōl ôd 936 a rzimsko-miymiecki cysŏrz ôd 962, z dynastyje Ludolfingōw.
Bōł uōn synym Heinricha I Ptŏcznika, krōla Miymiec a jego drugij żōny Matyldy z Ringelhaim, cery ôd saksōńskigo grŏfa Dietricha.
Otto sie stoł krōlym Miymiec bez elekcyjõ w roku 936. Fajernŏ koronacyjŏ bōła we tym samym roku w Aachen. Po korōnacyji musioł pokōnać rebelijõ saksōńskich, bajerskich, lōtaryńdzkich a frankōńskich ksiōnżōnt, kerym pomŏgali braty Otto – Thankmōr a Hajna. Kej wygroł w roku 939 napoczōn potyngować swojã władzã – pōmŏgały mu w tym Kościōł a skuplowania we dynastyji.
Polityka Ottōna była ekspansywnŏ wōczy Słowianōm – na jejich ziymi tworził poczetne marchije a jego państwo ôbsadziyło teryn aże do Ôdry. Na Miymcach znŏleżoły Italijŏ, Czechy a Danijŏ. Podbite ludy chrystianizowoł. 10 siyrpnia 955 pokonoł Madźarōw na Lechowym Polu wele Augsburga a zastawiył jejich angryfy na strzodkowõ Ojropã. Ôd 963 podle Thietmarowyj kroniki Otto dostŏwoł trybut ôd ksiyncia Polan, Miyszka I.
2 lutygo 962 papiyż Jōn XII koronowoł Ottōna w Rzimie na rzimskigo cysŏrza. Bezto że chcioł uznaniŏ Bizancjum, używoł jyno tytuły „cysŏrz” bez przimiotnika. Jeszcze za swojigo życiŏ zrobiył cysŏrzym swojigo syna, Otto II. W roku 972 wynokwjoł ôddać Bizantyjskimu Cysŏrstwu podbite ziymie w Italiji za wzajymne uznaniy cysŏrskich tytułōw. Coby to podsztrychnōńć Otto II hajtnōn sie z Theofano z familije bizantyjskigo cysŏrza Jana I Tzimiskesa.
Otto bōł żyniaty dwakroć. Piyrszōm jego żōnōm była Edyta Angelskŏ, cera krōla Edwarda Starszygo. Drugi rŏz sie ôżyniył we paździyrniku 951 z Adelōm, cerōm krōla Burgōndyje – Rudolfa II.
Z piyrszygo małżyństwa byli:
- Ludolf, 930 – 6.09.957, ksiōnżã Szwabije
- Ludgarda, † 18.11.953, ôd 947 żōna Konrada – ksiyncia Lōtaryngije
Z drugigo małżyństwa byli:
- Heinrich, 952 – 7.04.954
- Bruno, 953 – 8.09.957
- Otto II, 955 – 7.12.983, cysŏrz rzimski
- Matylda, 955 – 6.02.999
Z niyformalnyj relacyje bōł:
- Wilym, † 968, arcybiskup Majncu
Otto I umrził w 973 roku (bōł 61 rokōw stary), jego grōb je we katedrze w Magdeburgu. Muster:Link FA