Angelsko godka: Porōwnanie wersyji

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersyjŏ ze dnia 19:40, 10 lut 2014

Państwa, w kerych godkům urzyndowům je angelsko.

Angelsko godka (ang. English language ɪŋglɪʃ 'læŋgwɪʤ) - urzyndowo godka na terytorjach zależnych Wjelgij Brytańije, a we wjynkszośći jeji bůłych kolůńiji i důmińjůw, p.in. Irlandyji, Kanadźe, RPA, Australiji i Nowyj Zelandyji.

Terozki używo jům kole 400 miljůnůw ludźi kej uojczysto godka, a 1,2 - 1,6 miljarda kej uobco godka.

We sůmy Wjelgij Brytańije angelsko godka je de facto godkům urzyndowům, nale formalńy państwo to ńy mo żodnej uoficjalńy ustalůnej urzyndowyj godki. Podano sytuacyjo je tyż we Zjednoczůnych Sztatach^[1]. Angelski noleży do uoficjalnych godek ONZ, a uod XX wjeku je nojczyńśći używanům godkům w kůntaktach mjyndzynarodowych. Roz na kedy uokreślany kej pjyrszo ůńiwersalno godka ludzkośći^[2].

Angelsko godka je fest zrůżńicowano geůgraficzńy. Djalykty růżnům śe fůnetykům, słowńictwym i do pewnygo stopńo gramatykům.

Familijo

Godki indoojropejske
- Godki germańske
  - Godki zachodńůgermańske
    - Godki anglo-fryzyjske
      - Godki angelske
      - Angelsko godka

Pisowńo i fůnetyka

Alfabyt angelski je uobecńy taki sům kej alfabyt łaćiński i skłodo śe s dwadźeśća sześću buchsztabůw:

A a	B b	C c	D d	E e	F f
G g	H h	I i	J j	K k	L l
M m	N n	O o	P p	Q q	R r
S s	T t	U u	V v	W w	X x
Y y	Z z

Gramatyka angelskij godki

Angelsko godka je godkům pozycyjnům a analitycznům (wjelge znoczyńy majům czasowńiki pośiłkowe), nale wystympujům tyż ńykere elymynty fleksyji. Sům to relikty indoeuropejskigo systymu deklinacyji i kůńůgacyji, w pełńi zachowanygo w godkach słowjańskych i łaćińy, a w tajli we staroangelskej godce. Uodmjano bez przipadki dotyczy zaimkůw, rzeczowńiki pośadajům yno dopełńacz (Saxon genitive), tworzůny s kůńcůwkům -s.

W angelskej godce wystympujům przedimki: uokreślůny the i ńyokreślůny a(n). Formy an używa śe przed wyrazůma wymawjanymi s nagosowům samůgoskům - an hour nale a European. Co ńyzwykłe wśrůd godek indoojropejskych, ńy istńije kategoryja rodzaju gramatycznygo, s wyjůntkym zaimkůw trzećij uosoby liczby pojydynczej.

Czasy

W angelskij godce je szesnośće czasůw (sztyry czasy po sztyry aspekty czasowe). Půńiższo tabela przedstawjo przikładowe zdańi we 16 czasach strůny czynnej (Present Simple: I do - Robia):

Czasy \ Aspekty czasowe	Simple	Continuous	Perfect	Perfect Continuous
Present (Teraźńijszy)	I do	I am doing	I have done	I have been doing
Past (Przeszły)	I did	I was doing	I had done	I had been doing
Future (Prziszły)	I will do	I will be doing	I will have done	I will have been doing
Future in the past (Prziszły w przeszłośći)	I would do	I would be doing	I would have done	I would have been doing

Wśrůd jynzykoznawcůw ńy mo połnej zgody co do tygo, eli kożdům s podanych wyżej kůnstrukcyji uważoć za samodźelny czas. Ńykerzi wyrůżńajům w angelszczyźńy jydyńy czas przeszły i teraźńijszy (ze wzglyndu na istńyńy w ńich prostych form czasowńika), pozostołe zaś czasy uważajům za aspekty tych dwůch czasůw.

Składńo

Podstawowym szykym zdańo je SVO, podańy jak w ślůnskej godce. Wyrazy uokreślajůnce poprzedzajům uokreślane. Szyk zdańo je uo wjela myńi swobodny w porůwnańu s ślůnskům godkům.

Przipisy

Linki zewnyntrzne

Zajty uo angelskij godce

Dykcjonorze

Translatory

Translatica PWN (tłůmaczy zdańo i cołe zajty)
Translation-guide.com (tůmaczy zdańo i cołe zajty)

Muster:Link FA Muster:Link FA Muster:Link FA Muster:Link GA Muster:Link FA Muster:Link FA

[1] Constitutional Topic: Official Language w serwisie The US Constitution on line

[2] The Triumph of English (en)

[1]

[2]

@@ Linijŏ 1: / Linijŏ 1: @@
-[[Plik:English-as-Official-Language.png|thumb|300px|[[Państwo|Państwa]], w kerych [[Urzyndowo godka|godkům urzyndowům]] je angelsko.]]
+[[Plik:English-as-Official-Language.png|thumb|300px|[[Państwo|Państwa]], w kerych godkům urzyndowům je angelsko.]]
 '''Angelsko godka''' (ang. ''English language'' {{IPA|ɪŋglɪʃ 'læŋgwɪʤ}}) - [[urzyndowo godka]] na [[Terytorjum zależne|terytorjach zależnych]] [[Wjelgo Brytańijo|Wjelgij Brytańije]], a we wjynkszośći jeji bůłych [[Kolůńijo|kolůńiji]] i [[Důmińjům|důmińjůw]], p.in. [[Irlandyjo|Irlandyji]], [[Kanada|Kanadźe]], [[Republika Połedńowyj Afriki|RPA]], [[Australijo|Australiji]] i [[Nowa Zelandyjo|Nowyj Zelandyji]].
 Terozki używo jům kole 400 miljůnůw ludźi kej uojczysto godka, a 1,2 - 1,6 miljarda kej uobco godka.
-W sůmy [[Wjelgo Brytańijo|Wjelgij Brytańije]] angelsko godka je ''de facto'' godkům urzyndowům, nale formalńy państwo to ńy mo żodnej uoficjalńy ustalůnej urzyndowyj godki. Podano sytuacyjo je tyż we [[Zjednoczůne Sztaty|Zjednoczůnych Sztatach]]<ref>[http://www.usconstitution.net/consttop_lang.html ''Constitutional Topic: Official Language'' w serwisie The US Constitution on line]</ref>. Angelski noleży do uoficjalnych godek [[Uorgańizacyjo Narodůw Zjydnoczůnych|ONZ]], a uod [[XX wjek]]u je nojczyńśći używanům godkům w kůntaktach mjyndzynarodowych. Roz na kedy uokreślany kej pjyrszo ůńiwersalno godka ludzkośći<ref>[http://www.economist.com/world/europe/displayStory.cfm?Story_ID=883997 The Triumph of English] (en)</ref>.
+We sůmy Wjelgij Brytańije angelsko godka je ''de facto'' godkům urzyndowům, nale formalńy państwo to ńy mo żodnej uoficjalńy ustalůnej urzyndowyj godki. Podano sytuacyjo je tyż we [[Zjednoczůne Sztaty|Zjednoczůnych Sztatach]]<ref>[http://www.usconstitution.net/consttop_lang.html ''Constitutional Topic: Official Language'' w serwisie The US Constitution on line]</ref>. Angelski noleży do uoficjalnych godek [[Uorgańizacyjo Narodůw Zjydnoczůnych|ONZ]], a uod [[XX wjek]]u je nojczyńśći używanům godkům w kůntaktach mjyndzynarodowych. Roz na kedy uokreślany kej pjyrszo ůńiwersalno godka ludzkośći<ref>[http://www.economist.com/world/europe/displayStory.cfm?Story_ID=883997 The Triumph of English] (en)</ref>.
 Angelsko godka je fest zrůżńicowano geůgraficzńy. [[Djalykt]]y růżnům śe [[Fůnetyka|fůnetykům]], słowńictwym i do pewnygo stopńo [[Gramatyka|gramatykům]].