Indyjski Ôcean

Ze Wikipedia
(Pōnkniyntŏ ze Indyjski Uocean)
Indyjski Ôcean

Indyjski Ôcean (Indyk[1]) to je trzeci pod wzglyndym srogości wodny behalter na świecie, zajmujōncy kole 20% wiyrchni Światowego Ôceanu.

Położynie i przestrzyństwo[edytuj | edytuj zdrzōdło]

Ôcean ôd pōłnocy je ôgraniczōny bez Azyjõ, ôd zŏchodu bez Arabskõ Bōnã i Afrykã, ôd weschodu bez Malajskõ Bōnã, Sōndejske Wyspy i Australijõ, a ôd połedniŏ bez Antarktydã (Połedniowy Ôcean). Umŏwnymi granicami sōm połedniki: 20° i 147° dugości geograficznyj weschodnij.

Ôcean tyn mŏ wiyrchniã 73 556 000 km² (kej włōnczōmy Morze Czyrwōne i Zŏtokã Perskõ); przibliżōnŏ ôbjyntość wynosi 292 130 000 km³. Rozciōngłość połednikowa i rōwnoleżnikowa dochodzi do 10 000 km. Strzedni zgłōmb 3890 m, maksymalny 7258 m (Sōndejskŏ Przikopa)[2]. Piska brzegu ô dugości 66 526 km je słabo rozwiniyntŏ. Indyjski Ôcean je barzo ciepły, we pōłnocnyj czynści tymperatura wod rzŏdko ślatuje pod 25 °C, za to w bliżu Antarktydy ôbniżŏ sie do kol. 0 °C, co dŏwŏ strzedniõ na poziōmie 17 °C. Zasolenie wynosi 34,8 ‰.

Morza układu ôceanicznego – Indyjski Ôcean[3][4][edytuj | edytuj zdrzōdło]

Wyspy i archipelagi[edytuj | edytuj zdrzōdło]

Srogsze wyspy i archipelagi:

Klimat[edytuj | edytuj zdrzōdło]

Warōnki klimatyczne Indyjskigo Ôceanu formujōm sie pod wpływym wzajymnego wpływaniŏ kōntynyntu i ôceanu. Herske, pōłnocno-weschodnie wiatry wiejōm ôd paździyrnika do kwietnia; ôd mŏja do paździyrnika dōminujōm wiatry połedniowe i weschodnie. Na połedniowyj pōłkuli wiatry sōm radszyj ôpaterne, ale latowe sztormy we bliżu Mauritiusa mogōm być geferlich. Cyklōny wystympujōm u wybrzyżōw Morza Arabskigo i Zŏtoki Byngalskij wy miesiōncach umiany mōnsunōw zimowego i latowego.

Przipisy

  1. Indyjski Ocean - Encyklopedia - Onet.pl Portal wiedzy, web.archive.org, 7 mŏja 2006 [dostymp 2021-05-04] [zarchiwizowane z adresy 2006-05-07].
  2. CIA - The World Factbook -- Indian Ocean, web.archive.org, 12 czerwca 2007 [dostymp 2021-05-04] [zarchiwizowane z adresy 2007-06-12].
  3. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP: Nazewnictwo Geograficzne Świata. T. Zeszyt 10: Morza i oceany. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 2008, s. 32. ISBN 978-83-254-0462-8.
  4. Trzeciak Stefan: Meteorologia morska z oceanografią. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 175–179. ISBN 978-83-01-14160-8.