Strům
Strůmy to je grupa źelinůw, do keryj zaliczo śe nojsrogsze źeliny lůndowe. Ńy je taksůnym, yno grupuje źeliny uo podanyj na śa morfologiji a funkcyjach. Tajla botańiki, kero zajmuje śe strůmůma je mjanowano dendrologijo. Ńykere nojstarsze a nojsrogsze strůmy sům chrůńůne bez prawo jako przirodńicze denkmale.
Morfologijo
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Strůmy majům zrůżńicowano budowa nadźymnyj tajli. Ze zola wyrasto jeim pjyń, kery uod pewnyj wysokośći uobtoczůny je bez korůna kero skłodo śe s rozdźelajůncych śe gałynźůw pokrytych liśćůma. Pjyń a starsze, rube gałynźe sům zdrzewjałe, mode drzewjejům na kůńec wegetacyjnygo uokresu. Ze pńa mogům wyrastać kůnary abo cołki może uůn iść pjonowo we gůra - tako budowa je mjanowano "strzała" abo "kłoda". Strůmy mogům růść pojedyńczo abo we grupach (parki, losy). Uogůlny ksztołt nadźemnyj tajli strůmu mjanuje śe pokrojym strůmu a wyrůżńo jygo zorty: stożkowaty, kolumnowy, uokrůngławy abo paryzolowaty.
Zastosowańy
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Strůmy połńům ważno rola we przirodźe jako producynty tlynu . Pozyskujy śe ś ńich drzewo s ńykerych gatůnkůw inksze substancyje - kauczuk, żywica a inksze. Ńykere strůmy majům zjodliwe uowoce, kora (zinamůnowjec), naśůna a ańi kwjoty (goźdźikowjec). Jeich skupiska uosłabjajům wjatry a powstrzimujům erozyjo.