Golym
Golym (hebr. גולם) to je podug żydowskij tradycyje istota ulepjono s gliny na ksztołt czowjeka, nale pozbawjono duszy, skiż tego co ńy bůła stworzůno uod Boga yno uod czowjeka. Pjyrsze uopisy tworzyńo golymůw uod ludźi sům we Talmudźe. Nojbarzi znůmo je historyjo uo golymje, kerygo mjoł stworzić rabin Jehuda Löw ben Bezalel ze Pragi. Golym tyn mjoł uochrańać prasko djaspora żydowsko uod atakůw, kere we XVI stoleću bůły na ńich czyńůne skiż posůndzańo jejich uo bezbożne praktyki a zajmowańy śe uokultyzmym. Podug legyndy, golym zbuntowoł śe a zaczůn zabijać tyż tych kerym mjoł słůżyć, bez cůż rabin Jehuda wyćůngnůł mu s gymby pergamin s naszkryflanymi na ńim buchsztabůma kere dowoły mu żywobyće a wymazoł pjyrszo, skiż tygo golym stoł śe nazod yno posůngym. Powjarka podowo, co strzaskany golym je skryty na gůrze synagogi we Pradze.