Pōdź kaj inhalt

Kazimir Malewicz

Ze Wikipedia
Autoportret

Kazimir Siewjerinowicz Malewicz (ros. Казимир Северинович Малевич; rodz. 23 lutego 1879 we Kyjowje, um. 15 maja 1935 we Lyńingradźe) – ruski malyrz a znowca sztuki.

Rodźůł śe we Kyjowje, jego fater Siewjeryn bůł Polokym a robjůł we fabrice cukru. Kazimir bůł pjyrszy ze sztyrnostu rodzyństwa. Jego familijo czansto sie przekludzała, za bajtla mjyszkoł na roztůmajtych ukrajińskich dźedźinach ze pjyknym landszaftym, kery mjoł ajnflus na jigo uobrozy. Sztudjyrowoł rysůnki we Kyjowje we rokach 1895-1896. Uod 1896 půmjyszkowoł we Kursku, kaj chajtnůn śee we 1899.

We rokach 1905-1910 sztudjyrowoł sztrajchowańy u Iwana Rerberga we Moskwje. We tym czaśe przekludźůł śe do Moskwy a chajtnůn drugi roz. Uod 1910 malowoł ze moskewskům awangardům, ntp. ze skupinami Bubnowyj Walet, Gołubaja rosa, Oslinnyj chwost. Za pjyrwa przi ajnfluśe Paula Cézanne'a, ruskich postimpresjůnistůw, fowismu, ekspresjůńismu a kubismu. We 1915 we Pjetrogrodźe zaczůn suprematysm, nojbarźij radykalno forma abstrakcjůnismu. Uznowoł prosto lyńijo a kwadrat za symbole wygranyj czowjeka nade chaosym, a skirz tego to uůnych poużywoł na uobrozach.

Po oktobrowyj rewolucyji rzůńdźůł Państwowym Insztytutym Artystyczny Kultury we Pjetrogrodźe. Ńyskorzi mjyszkoł we Warszawje a Berlińe. Tedy uopublikowoł traktat Bezprzedmjotowy śwjat, skirz czego stoł śe autoritetym ojropejskij awangardy. Ńyskorzi rozwijoł suprematism a szukoł zastosowańo swoij teoryje we urbańistyce. Przi krańcu żywobyćo skůńczůł ze absztrakcjůńismym a wrůćůł do sztrajchowańo pejzażůw, uobrozůw ze figurami. We podźim 1930 haresztowało go NKWD za bycie mjymjeckym szpjegym. Umrzůł 15 moja 1935 we Lyńingradźe.

Malyrz mjoł srogi ajnflus na kůnstruktywistów a polsko awangarda.

Do jego nojbarźij znůmych uobrozůw wrachowuje śe Czorny kwadrat na bjołym tle, pokozany pjyrw roz we 1915 roku we Pjetrogradźe. Ajnfal na tyn uobroz powstoł we 1913, wczas roboty przi scynografiji do uopery.

Necowe uodwołańa

[edytuj | edytuj zdrzōdło]