Marlon Brando

Marlon Brando (do bliskych 'Bud', ur. 3 kwjetńa 1924 we Omaha, Nebraska, um. 1 lipca 2004 we Los Angeles) – amerikański aktor, znony přede wšyjskym s růl we takych filmach kej Bana zwano požůndańym, Na nabřežach, Dźiki, Uojćec chřestny (prawdopodobńy jeigo nojbaři rozpoznawalno rola), abo Čas Apokalipsy. Wyrežyserowou tyž western Dwa uobliča zymsty, we kerym sům zagrou.

Je uůn uwažany za jydnygo s nojwybitńijšych aktorůw amerikańskych. Brando wypracowou wuosny styl gry aktorskij, uoparty na systymje Stańisuawskigo. Grou guůwne role we dramatach, kůmedyjach i westernach, kaj zwykle wćelou śe we postaće zbůntowanych bohaterůw uo skůmplikowanej psychice. Jygo styl aktorski mjou ajnflus na takych aktorůw kej James Dean, Paul Newman eli Robert De Niro.

Jygo žyće prywatne bůuo buřliwe. Cera popeuńiůua samobůjstwo, syna zawarli we cuchthauźe za morderstwo, a Brando mjou problymy s nouůgym alkoholowym. We bjůgrafiji The Only Contender kero bůua wydano we 1976 roku uotwarće přiznowou śe do Biseksualizmu, škryflajůnc: Jak wjelu chopůw mjoužech dośwjadčyńo hůmoseksualne, i ńy ma mje za to gańba. Uorjyntacyjo Brando jasno zostoua sprecyzowano na portalu NNDB^[1].

Je laureatym wjelu prestižowych nagrůd, m.in. dwůch Uoscarůw (poza tym zdobůu ješče šeść nůminacyji) – za Uojca chřestnygo i Na nabřežach.

We 1973 roku uodmůwiyu přijyńćo Uoscara za Uojca chřestnygo, coby zaprotestować přećiwko dyskryminacyji Indianerůw i jejich zcygańůnymu předstawjańu we westernach, a tyž we geśće poparćo do Indjanerůw ze Ruchu Indianerůw Amerikańskych kere uokupowali Wounded Knee we rezerwaće Pine Ridge. Mjast ńygo na scyna wylazua modo Indjanerka Sacheen Littlefeather (Maria Cruz), kero we jygo imjyńu uodgodoua přijyńćo nagrody a wyjaśńiua tygo powody (Brando wspjerou potym m.in. přiwůdce uokupacyji Dennisa Banksa).

Krům nagrůd prestižowych mo tyž na swoim kůńće Zuoto Malina za rola we filmie Wyspa doktora Moreau a dwje nůminacyje – za Wzůr i Kolůmba uodkrywce.