Tuste

Ze Wikipedia
Ćachańy szpyrki przed roztopjyńym na tuste
Skibka chlyba ze tustym bůła ńyrzodko głůwnym pożywjyńym ńykerych nacyje słowjańskych a germańskych

Tuste to je przetopjůny fet uod zwjyrzůnt, nojczyńśći ze szpyrki uod świńe, kery śe wykorzistuje do przigotowywańo jodła lebo tyż do bezpostrzedńigo jedzyńo.

Wzbůgaco śe tuste czysto uo źdźebko soli, kůnski rozdrobńůnygo wůsztu a cwibla abo szpyrki, roz na kedy tyż inksze, myńi kůnwyncjůnalne culagi kej lb. kůnski drobno pokrojůnygo jabka. Fest dobrze kůmpůnujům śe ze tustym uogůrki kiszůne lebo kůnserwowe. Czynsto kanapki ze tustym do śe kupić na jarmarkach śwjůntecznych, kej bajszpil dożynkowych, eli na przileżytość Ńydźeli Palmowyj. Kanapki ze tustym sprawdzajům śe tyż dobrze kej zakůnska do gożołki eli przygryzka do bjyra.

Głůwnym składńikym tustygo (bez 99%) sům roztůmańte fety, postrzůd kerych przeważajům nasycůne, choć krům uobjygowych uopińji zawjero uůno tyż mynga fetůw ńynasycůnych, kerych udźoł może dochodźić ańi do 40%. Uodźoł ńynasycůnych kwasůw fetowych zależy uod paszy, kerům bůły karmjůne zwjyrzynta, ze kerych wytopjůno tuste a uod sposobu wytapjańo. Krům tygo tuste mo normalńy tyż ńywjelge ilośći cholesterolu a ślady soli mineralnych a fragmynty tkanek mjynkych (muskli, skůry, atp.) zwjyrzůnt, ze kerych uostoł wytopjůny. Mo śe to durś szczygůlńy do tustygo ze szpyrkůma.