Ůrůn

Ze Wikipedia
Tyn artikel je ô planeće. Dej pozōr tyż: inksze artikle uo tym mjańe.
Ůrůn ⛢
Naćiś uobrozek, coby powjynkszyć

Zdjyńće Ůrůnu złůnaczůne bez sůnda Voyager 2

Uodkryće
Uodkrywca William Herschel
Data uodkryćo 13 marzec 1781
Strzedńe uoddalyńe uod Słůńca 2 870 972 220 km
19,191 263 93 j.a.
Uobwůd orbity 18,029 Tm
120,515 j.a.
Mimostrzůd 0,047 167 71
Peryhelium 2 735 555 035 km
18,286 055 96 j.a.
Aphelium 3 006 389 405 km
20,096 471 90 j.a.
Rok gwjozdowy 30 708,16 dni
(84,07 rokůw)
Synodyczny uokres uobjygu 369,65 dńi
Gibkość uorbitalno min - 6,485 km/s
średnia - 6,795 km/s
max - 7,128 km/s
Inklinacyjo 0,769 86°
kśynżyce 27
Charakterystyka fizyczno
Szyrzka růwńikowo 51 118 km
(4,007 střednice Źymje)
Szyrzka bjegunowo 49 946 km
(3,929 šyřkůw Źymje)
Klapńyńće 0,0229
Plac 8,084×109 km2
(15,849 powjyrzchńi Źymje)
Uobjyntość 6,834×1013 km3
(63,086 uobjyntośći Źymje)
Masa 8,6832×1025 kg
(14,536 mas Źymje)
Gynstość 1,318 g/cm3
grawitacyjny szwůng na růwńiku 8,69 m/s2
(0,886 g)
Gibkość ućeczki 21,29 km/s
Uokres zwyrtńyńćo 17h 14min 24s
(0,718 333 dnia)
Gibkość zwyrtńyńćo na růwńiku 932 km/h
(2,59 km/s)
Nachylyńe uośi 97,77°
Deklinacyjo 15,175°
Albedo 0,51
Temp. powjyrzchńe* min - 59K(-214 °C)
střed. - 68K (-206 °C)
max - b.d.
Skuod atmosfery
Ciśńyńe atmosferyczne 120 kPa
Wodůr ~83%
Hel ~15%
Metan ~1,99%
Amůńak ~0,01%
Etan ~0,00025%
Acetylen ~0,00001%
Tlynek wůngla
Śarkowodůr
śladowe

Ůrůn to je śudmo podug uodlyguośći uod Słůńca planeta we Ůkuodźe Suonecznym. Tak kej Jowisz, Saturn a Neptůn je to planeta gazowo, sztworto podug masy a trzećo podug wjelgośći s planet Ůkuodu Suonecznygo. Mjano planety je uod greckiego boga Uranosa. Ino Ůrůn ze planet Ukuodu Suonecznygo mo mjano uod mitolůgije greckej, a ńy rzimskej. Mjano Ůrůn nadou Johann Elert Bode nale William Herschel chćou coukym inkszego. Terozki znůmy 27 kśynżycůw Ůrůna. Jego Pole magnetyczne je trzi razy śilńejsze uod pola Źymje.