Ôblŏty
 |
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Ôblŏty (ôd łac. oblatum, miym. Oblate) – ciynke ciasto używane do spożyciŏ bez ludzi i jako uszczelniajōncõ materyjõ. Robi sie jy z płynnyj masy, kerŏ zawiyrŏ ino wodã, mōnkã i skrobiã, piycze sie jy miyndzy rozgrzanymi biglŏzkami i kreje abo dziurkuje na kolite abo prostokōntne kōncki[1][2]. Tradycyjny produkt kulinarny znany co nojmynij ôd 19. stoleciŏ na Gōrnym Ślōnsku[3] jak tyż we Czechach (jako lázeňská oplatka)[4] i na Słowacyji (jako oblátka abo oplátka)[5][6].
17 mŏja 2010 roku wpisany bez polske Ministerstwo Bauerstwa i Rozrostu Wsi na wykŏz tradycyjnych produktōw na Gōrnym Ślōnsku[7].
Ôpis
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Bez użyciŏ strzodkōw spulchniajōncych ciasto, strzodkōw rozluźniajōncych, biōłtek jajec i cukru jak tyż przi niywielgij wielości lepidła, wafle niy rosnōm, ale ôstŏwajōm plaskate, majōm lepkawõ, ale kruchõ kōnsystyncyjõ i ôpaterny smak. Wypiykŏne sōm z niywielgõ wielościōm fetu za strzodek ôddzielajōncy we waflach, kere skłŏdajōm sie z dwōch wiyrchni do piyczynia, kere sōm abo podgrzewane na ôgniu. Niykere wafle majōm plaskatõ, śliskõ wiyrchniã, inksze dostŏwajōm bez grawerowanie na wiyrchniach mustry, szkryfty abo ôbrŏzowe, czynsto religijne motywy. We czasie piyczenia wafle porzōnd ôstŏwajōm barzo leke abo nawet doimyntnie biołe, ale idzie jy zafarbić.
Wafle sōm nojczyńścij wytwŏrzane z ôbiylij mōnki, ale znane sōm tyż ôdmiany bezglutynowe z kukurzicanyj mōnki abo skrobi.
Przipisy
- ↑ Leitsätze für Feine Backwaren, BMEL [dostymp 2021-03-19] (niymiecki).
- ↑ Oblátka: Slovník slovenského jazyka, slovnik.juls.savba.sk [dostymp 2021-03-19].
- ↑ Visa Bell - Śląskie produkty tradycyjne - Makaron Oma, www.oblaty.pl [dostymp 2021-03-19].
- ↑ Martin Dohnal, Mariánskolázeňské oplatky se staly chráněnou značkou, „Deník.cz”, 22 mŏja 2009 [dostymp 2021-03-19] (czeski).
- ↑ Oblátka: Krátky slovník slovenského jazyka, slovnik.juls.savba.sk [dostymp 2021-03-19].
- ↑ Oplátka: Krátky slovník slovenského jazyka, slovnik.juls.savba.sk [dostymp 2021-03-19].
- ↑ Śląskie oblaty, gov.pl Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 3 czerwca 2018 (polski).