Kanada
 |
Tyn artikel ńy bůł jeszcze sprawdzůny we poprawnośći zapisowańo Steuerowům uortografijům a gramatycznyj. Jeli zdo Ći śe, co je to fest do porzůndku narychtowany artikel, symńij tyn muster. Tyn artikel niy bōł jeszcze sprawdzōny we poprawności zapisowaniŏ Ślabikŏrzowym szrajbōnkym a gramatycznyj. Jeli zdŏ Ci sie, co je to fest do porzōndku narychtowany artikel, symnij tyn muster. |
| Canada Kanada | |||||
| |||||
| Motto: (uać.) A Mari Usque Ad Mare (Uod mořa do mořa) | |||||
| Hymn: O Canada (O Kanado) | |||||
| |||||
| Uoficjalno godka | angelsko godka, francusko godka | ||||
| Stolica | Ottawa | ||||
| Polityczny systym | můnarchijo kůnstytucyjno | ||||
| Gowa państwa | můnarcha Karol III. | ||||
| W jego imjyńu | gubernator gyneralny Mary Simon | ||||
| Przikludziorz regjyrunku | prymjer Justin Trudeau | ||||
| Rozlygowańy • cołkowity • strzůdlůndowe wody |
2. we śwjeće 9 976 140 km² 8,92% | ||||
| Liczba ludźi (styčyń 2007) • cołkowito • gynstość zaludńyńo |
36. we śwjeće 32 815 000 3,3 osůb/km² | ||||
| Kůnfederacyjo Kanady | 1 lipca 1867 | ||||
| Religijo (głůwno) | |||||
| Waluta | dolar kanadyjski (CAD, $) | ||||
| Czasowo zůna | UTC -3,5 do -8 - źima UTC -2,5 do -7 - lato | ||||
| Kod ISO 3166 | CA | ||||
| Necowo důmyna | .ca | ||||
| Automobilowy kod | CDN | ||||
| Telefůniczny kod | +1 | ||||
| Autůnůmiczne terytoryja | |||||
| |||||
Kanada[1] (ang., fr.: Canada) – państwo pouožůne we Americe Půunocnyj, rozćůngajůnce śe uod Uoceanu Atlantyckigo na wschodźe do Uoceanu Spokojnygo na zachodźe a Uoceanu Arktyčnygo na půunocy. Na pouedńu a půunocnym zachodźe grańičy ze Stanůma Zjydnočůnymi. Drůge państwo śwjata pod wzglyndym powjeřchńi (po Rusyji) a 36. pod wzglyndym ludnośći. Kanada je čuůnkym ONZ, NAFTA, Wspůlnoty Narodůw, Frankofůńije, NATO, G8, APEC.
Uobšar uobecnyj Kanady zamješkiwouy uod tyśyncy lot ludy tubylče (plymjůna Indjanerůw a Inuitůw). Rozpočynte pod kůńec XV w. brytyjske a francuske ekspedycyje zbadouy couke atlantycke wybřeže Kanady, co spowodowouo stopńowe jeich zaśedlyńy bez brytyjskych a francuskych uobywateli. We 1867 r. štyry kolůńije wlazujůnce we skuod Brytyjskij Ameriki Půunocnyj uchwoliuy Kůnfederacyjo Kanady a powououy do žyćo nowe państwo - Kanada. Stopńowy proces ůńyzaležńańo śe uod Wjelgij Brytańji uośiůgnůu půnkt kulminacyjny we 1982 r., kej uchwalůno nowo Kůnstytucyjo Kanady (ang. Canada Act 1982), co zerwouo uostatńy wjyńźi zaležnośći uod parlamyntu brytyjskigo.
Kanada do dźiśej pozostowo můnarchjům kůnstytucyjnům. Karol III kej gowům państwa a utřimuje dymakracyjo parlamyntarno. Kej federacyjo zuožůno s dźeśyńću prowincyji a třech terytorjůw, Kanada pozostowo krajym dwujynzyčnym i wjelokulturowym, we kerym na poźůmje federalnym uobowjůnzujům dwje godki uoficjalne: angelsko a francusko (w jejich kanadyjskych uodmjanach). Kanada je państwym upřymysuowjůnym a zaawansowanym techńičńy, uo zrůžńicowanyj gospodarce we znočnym stopńu uzaležńůnyj uod wasnych bůgactw naturalnych a wymjany handlowyj - zwašča ze Stanůma Zjydnočůnymi, s kerymi Kanada pośado trwoue a zuožůne zwjůnzki.
Przipisy
- ↑ Ślōnske miano za: Reinhold Olesch, Der Wortschatz der polnischen Mundart von Sankt Annaberg, Berlin 1958
