Slobodan Milošević

Ze Wikipedia
Slobodan Milošević
Data rodzyńo 20 siyrpnia 1941
Požarevac, ôwdy Jugosławijo, terozki Serbijo
Data śmjyrći 11 marca 2006
Haga, Holandyjo
Uobywatylstwo jugosłowiańskie, serbskie
Norodowość serbsko
Fach polityk, prawnik
Galeryjo uobrozkůw we Wikimedia Commons

Slobodan Milošević (cyr. Слободан Милошевић, ur. 20 siyrpnia 1941 w Požarevcu, zm. 11 marca 2006 w Hadze) - serbski i jugosłowiański polityk kōmunistyczny i nacjōnalistyczny. W latach 1989-1997 prezydynt Republiki Serbije, a potym do 2000 prezydynt Jugosławije.

W wieku 18 lŏt przistōmpiōł do Ferajnu Kōmunistōw Jugosławije, a w 1986 stoł sie szefym jego serbskij ôdnogi. Za promotor idyje nadrzyndnyj roli Serbije w zarzōndzaniu federacyjōm zyskoł popularność postrzōd Serbów w cołkim kraju, bez co stoł sie jejich niyformalnym liderym, a niyskorzi zdobōł sztela prezydynta SR Serbije i sprawowoł ja bez dwie kadyncyje. Kludziōł politykã skerowanõ przeciwko inkszym nŏrodōm państwa, z wiynksza przeciw Chorwatōm, Albańcōm, Muzułmanōm. Spiyrōł sniesiynie autōnōmije Kosowa czymu dał wyroz w czasie przemōwiynio w Prisztinie w 1989 r., po kerym doszło do zburzki.

W czasie swojich regyrōnkōw Milosević zawŏdzoł działalność ôpozycyje, m.in. bez kōntrola mediōw a szperowanie możliwość założyniŏ partyje politycznyj bez zgody partyje regiyrujōncyj. W czasie wojny na Bałkanach bōł przodniõ postaciōm polityki jugosłowiańskiej i faktycznym prziwōdcōm kroju. Ôdpadoł za atak armije federalnyj na Słowynijo, Chorwacyjo a Bośnia, jak tyż militarnie spōmogōł serbskich separatystów z chorwackij Krajiny i bośniackij Republiki Serbskij. Polityka Jugosławii dokludziyła do nałożyniŏ sankcyje na niōm bez państwa zachodnie jak tyż do interwyncyje ONZ na terynach ôgarniyntych wojnōm. Z czasym jednak zaczōn tracić sparcie we włŏsnym kraju, z wiynksza skirz dyktatorskiego sprawowaniŏ władze jak tyż galopujōncyj hiperinflacyje a bezrobotności. W 1995 r. podpisoł ukłod w Dayton, kery zakōńczōł wojna w Bośnie i wkludziōł funkcjōniyrujōncy tam do dzisioj reżim. Po zwyciynstwie ôpozycyje w wyborach w 1996 r. niy dostoł reelekcyje na sztela prezydynta Serbije, ale krōm to durch wykōnowoł faktycznõ władzã w kraju. Kej w 1997 r. zabrusił sie kōnflikt miyndzy władzami federalnymi a Kosowym, Milošević ôbjōn sztela prezydynta Jugosławije. Albańscy separatyści z UÇK atakyrowali wojska serbske, na co armijŏ federalnŏ ôdpedziała ôrganizowaniym czystek etnicznych w Kosowie. W 1999 r. Jugosławijo ôdciepła plan pokojowy zapewniajōncy niyzawisłość Kosowa i kōntynuowała ataki na Albańcōw. Skirz tego NATO postanowiyło zbombardować tyryny Jugosławie, a Miyndzynorodowy Trybunoł Korny dlo downyj Jugosławije w Hadze ôbskarżōł Miloševicia ô zbrodnie wojynne. Krōm tego, co barzij podburzyło to Serbōw do dokōnowaniŏ czystek, jugosłowiańsko armijo postanowiyła wycŏfać sie z Kosowa. Krōm zatymczasowego sparciŏ Milosević przegroł piyrszo tura wyborōw prezydynckich w 2000 r. a potym podał sie do dymisyje skuli protestōw zwanych rewolucyjōm buldożerōw.

W marcu 2001 r. Milošević ôstoł heresztowany w ferajnie z przeciepkami korupcyjnymi, a potym przewieziony do holynderskij Hagi kaj mioł ôdpadać za zbrodnie wojynne z czasōw rozpadu Jugosławie i wojny w Kosowie. Proces trwoł pŏrã lŏt, jednak niy wszyjske przeciepki ôstały potwiyrdzōne. Milosević przebywoł w tym czasie w wiynziyniu w Hadze, kaj umrził 11 marca 2006 r. na hercszlag.