Atyny

Atyny
Widok Atyn
Państwo	Grecyjo
Rygjůn	Attyka
Burmistř	Kaklamanis Nikitas
Plac	38,964 km²
Położyńe	38°00' N 23°43' E
Wysokość	70 m n.p.m.
Ludźi (2001) • liczba ludźi • gynstość • aglomeracyja	745 514 19 133 os./km² 3 761 810
Nr kerunkowy	210, 211, 212
Pocztowy kod	10x xx, 11x xx, 120 xx
Rejestracyjne tabule	Yxx, Zxx, Ixx
Mjasta partnerske	Wašyngtůn Los Angeles Chicago Filadelfia Boston Montreal Paryž, Francja Lizbůna Řim Genua Florencyjo Madryt Barcelůna Cali Praga Moskwa Pekin Xi'an Stambůu Belgrad Nikozja Bejrut Santiago de Chile Rabat Kajir Cuzco Erywań Sofijo Bukarešt Waršawa Kijůw Tirana Tbilisi Lublana Hawana Betlejem Kluž-Napoka
Położyńe na karće kraju Atyny
Neczajta mjasta
Galeryjo zdjyńć w Wikimedia Commons

Atyny - Akropol

Atyny (nowogrecky Αθήνα Athina, klasyčny grecki Ἀθῆναι Athenai, uać. Athenae) – stolica i nojwjynkše mjasto Grecyje. Jedyn s nojwažńijšych uośrodkůw turystyčnych Ojropy s zabytkůma kultury antyčnyj. Mjasto ličy 745 tys. mješkańcůw žyjůncych na 38,964 km.kw., a couki uobšar metropolitalny mo 3,5 miljůna mješkańcůw a 411,717 km kw.

Historyjo

Zalůnžkym Atyn bůu zamek warowny s uokresu mykyńskigo (pouowa II tyśůnclećo p.n.e.) na wzgůřu Akropolis; půźńij wokůú ńygo, na sůnśadujůncych wzgůřach powstoúo rozlygue mjasto s agorům, Areopagym (mjejscym gerychtůw), šerygym śwjůntyń a gmachůw užytečnośći publičnyj. Akropolis překštoućiuo śe we mjejsce kultu (Akropol Atyński). W 480 roku p.n.e. mjasto zbulili Persowje, uodbudowa Tymistakles rozpočůúu uod wzńyśyńo nowych murůw. Ščygůlny rozkwit připad na panowańy Peryklesa (443-429 p.n.e.), kery m.in. pouůnčůu Atyny z Pireusym (couość uotačajůnc murůma) a zmoderńizowou Akropolis. W uokreśe starožytnośći Atyny bůuy państwym-mjastym (polis) uo ustroju dymokracyji bezpośredńij, jydnym s nojwažńijšych we starožytnyj Grecyji.

Atyny zostouy spustošůne m.in. bez Herulůw a Wizygotůw. Sprowadzůne do drůgořyndnyj roli bez panujůncych uod 1458 Turkůw. W XIX wjeku uodzyskouy ranga kej stolica ńypodlyguej uod 1834 roku Grecyje.

Zabytki

Do nojwažńijšych zabytkůw Atyn noležům:

• Akropol atyński;
• Starožytna agora ze Stoům Attalosa,
• Forům řimske s Wježům Wjatrůw, bibljoteka Hadrjana
• smyntoř Keramejkos;
• dźelńica Hadrjůnopolis s uokresu řimskigo ze Świůntynjům Zeusa Uolimpijskigo,
• kośćouy bizantyjske Panaga Gorgoepikoos, Kapnikarea.