Papua-Nowo Gwinyjo
|
Tyn artikel ńy bůł jeszcze sprawdzůny we poprawnośći zapisowańo Steuerowům uortografijům a gramatycznyj. Jeli zdo Ći śe, co je to fest do porzůndku narychtowany artikel, symńij tyn muster. Tyn artikel niy bōł jeszcze sprawdzōny we poprawności zapisowaniŏ Ślabikŏrzowym szrajbōnkym a gramatycznyj. Jeli zdŏ Ci sie, co je to fest do porzōndku narychtowany artikel, symnij tyn muster. |
Independent State of Papua New Guinea Independen Stet bilong Papua Niugini Ńyzolyžne Państwo Papui-Nowyj Gwinyje | |||
| |||
Motto: (angelsko godka) Unity in diversity (Jydność we růžnorodnośći) | |||
Hymn: O arise all you sons of this land (Powstańće wšyjscy synowje tyj źymje) | |||
Uoficjalno godka | angielsko godka, tok pisin, hiri motu | ||
Stolica | Port Moresby | ||
Polityczny systym | můnarchijo kůnstytucyjno | ||
Gowa państwa | krůl Karol III. | ||
w jego imjyńu | Gubernator Gyneralny Bob Dadae | ||
Przikludziorz regjyrunku | prymjer James Marape | ||
Rozlygowańy • cołkowity • strzůdlůndowe wody |
53. we śwjeće 462 840 km² | ||
Liczba ludźi (2008) • cołkowito • gynstość zaludńyńo |
106. we śwjeće 5 932 000 12,8 osůb/km² | ||
ńypodleguość | uod Australije 16 wřeśńa 1975 | ||
Religijo (głůwno) | protestantyzm | ||
Waluta | kina (PGK) | ||
Czasowo zůna | UTC UTC +10 | ||
Kod ISO 3166 | PG | ||
Necowo důmyna | .pg | ||
Automobilowy kod | PNG | ||
Telefůniczny kod | +675 | ||
Autůnůmiczne terytoryja | |||
Papua-Nowo Gwinyjo (Papua New Guinea, Ńyzoležne Państwo Papui-Nowyj Gwinyje – Independent State of Papua New Guinea) – państwo we Uoceańije, we Melanezyje, ležy uůne we wjynkszyj tajli na wyspje Nowo Gwinyjo (w jei wschodńij tajli) a krům tygo na ůng. 2800 mjyńszych wyspůw. Grańica lůndowo mo yno s Indunezyjům, bez morza sůmśaduje tyž s Australijům a Wyspůma Salůmůna. Doobkoua Papui-Nowyj Gwinyje sům wody Uoceanu Spokojnygo, Morza Nowogwinyjskigo a Morza Koralowygo.
Je to kraj we wjynkšyj tajli gůřysty, nojwyžšy wjyrch mo 4509 m n.p.m. Liczne wulkůny. Kraj je nawjedzany bez třyńśyńo źymje a ńykej tsunami. Klimat sam je růwńikowy, gorki a wilguy. Bogaty nec řykůw a gynste losy.
Kraj zaśedlůny uod 60 tyś lot, bez Ojropejczykůw uodkryto we XVI wjeku, nale aže po XIX wjek kraj bůu bezma coukim ńyzbodany. Mjano "Nowo Gwinyjo" nadali krajowi žygloře s Hišpańije, skiž tygo, co tubylcy zdowali im śe podane na mjyškańcůw Gwinyje we Africe. Dziśejšo Papua-Nowo Gwinyjo powstoua bez skuplowańy dwůch terytorjůw downych kolůńji (mjymjeckij a brytyjskij), kere uobje dostouy śe pod admińistracyjo Australije, a uod 1975 uostou ńypodleguym państwym. We 1988 roku wyspa Bougainville průbowoua secesyje, we wolkach poginyuo przez 20 tyś. ludźi. Wyspa pozostoua we skuodźe Papui-Nowyj Gwinyje, nale dostoua autonůmijo.