Ôrganizacyjŏ Zjydnoczōnych Nacyjōw
 |
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
| Ôrganizacyjŏ Zjydnoczōnych Nacyjōw | |
| United Nations | |
 | |
| Siedziba |  Nowy Jork, 760 United Nations Plaza, New YorkJak tyż biōra:  Genève Wiedyń Nairobi
|
| Data założyniŏ | 24 paździyrnika 1945 |
| Gyneralny sekretŏrz |  António Guterres
|
| Czōnkowie | 193 państwa |
| Strona internetowŏ | |
Ôrganizacyjŏ Zjydnoczōnych Nacyjōw, ÔZN (ang. United Nations, UN, fr. Organisation des Nations Unies, szp. Organización de las Naciones Unidas, rus. Организация Объединённых Наций, Organizacyja Objedinionnych Nacyj, arab. الأمم المتحدة, al-Umam al-Muttahida, chiń. 联合国, Liánhéguó) – uniwerzalnŏ (z wyjōntkym nŏrodōw niereprezentowanych) ôrganizacyjŏ miyndzynŏrodowŏ, z siydzibōm w Nowym Jorku, powstoła 24 paździyrnika 1945 roku[1][2] w wyniku wchodu w życie podpisanyj 26 czyrwnia 1945 w San Francisco Szkarty Zjednoczōnych Nacyje. ÔZN je nastympstwym Ligi Nacyje[3].
ÔZN stawia za cwek zapewniynie izby i bezpiyczyństwa miyndzynŏrodowego, rozrost spōłprace miyndzy nacyjami jak tyż poprzynie przestrzeganiŏ praw czowieka[4].
Czōnki[edytuj | edytuj zdrzōdło]
.svg)
Terŏźni czōnki[edytuj | edytuj zdrzōdło]
| Państwo | Data wchodu | |
|---|---|---|
| 1 | .svg){kind=small} Afganistan
|
19 listopada 1946 |
| 2 |  Albanijŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 3 |  Algeryjŏ
|
8 paździyrnika 1962 |
| 4 |  Andora
|
28 lipnia 1993 |
| 5 |  Angola
|
1 grudnia 1976 |
| 6 |  Antigua a Barbuda
|
11 listopada 1981 |
| 7 |  Argyntyna
|
24 paździyrnika 1945 |
| 8 |  Armynijŏ
|
2 marca 1992 |
| 9 |  Australijŏ
|
1 listopada 1945 |
| 10 | Austryjŏ
|
15 grudnia 1955 |
| 11 |  Azerbejdżan
|
2 marca 1992 |
| 12 |  Bahamy
|
18 września 1973 |
| 13 |  Bahrajn
|
21 września 1971 |
| 14 |  Bangladesz
|
17 września 1974 |
| 15 |  Barbados
|
9 grudnia 1966 |
| 16 | .svg){kind=small} Belgijŏ
|
27 grudnia 1945 |
| 17 |  Belize
|
25 września 1981 |
| 18 |  Bynin
|
20 września 1960 |
| 19 |  Bhutan
|
21 września 1971 |
| 20 |  Biołoruś
|
24 paździyrnika 1945 |
| 21 |  Boliwijŏ
|
14 listopada 1945 |
| 22 |  Bośnia a Hercegowina
|
22 mŏja 1992 |
| 23 |  Botswana
|
17 paździyrnika 1966 |
| 24 |  Brazylijŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 25 |  Brunei
|
21 września 1984 |
| 26 |  Bułgaryjŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 27 |  Burkina Faso
|
20 września 1960 |
| 28 |  Burōndi
|
18 września 1962 |
| 29 |  Czile
|
24 paździyrnika 1945 |
| 30 |  Chińskŏ Ludowŏ Republika
|
25 paździyrnika 1971 |
| 31 |  Chorwacyjŏ
|
22 mŏja 1992 |
| 32 |  Cypr
|
20 września 1960 |
| 33 |  Czad
|
20 września 1960 |
| 34 |  Czŏrnŏ Gōra
|
28 czerwca 2006 |
| 35 |  Czechy
|
19 stycznia 1993 |
| 36 |  Daniyjŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 37 |  Dymokratycznŏ Republika Kōnga
|
20 września 1960 |
| 38 |  Dōminika
|
18 grudnia 1978 |
| 39 |  Dōminikana
|
24 paździyrnika 1945 |
| 40 |  Dżibuti
|
20 września 1977 |
| 41 |  Egipt
|
24 paździyrnika 1945 |
| 42 |  Ekwadōr
|
21 grudnia 1945 |
| 43 |  Erytryja
|
28 mŏja 1993 |
| 44 |  Estōnijŏ
|
17 września 1991 |
| 45 |  Etiopijŏ
|
13 listopada 1945 |
| 46 |  Fidżi
|
13 paździyrnika 1970 |
| 47 |  Filipiny
|
24 paździyrnika 1945 |
| 48 |  Finlandyjŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 49 |  Francyjŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 50 |  Gabōn
|
20 września 1960 |
| 51 |  Gambijŏ
|
21 września 1965 |
| 52 |  Ghana
|
8 marca 1957 |
| 53 |  Grecyjŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 54 |  Grenada
|
17 września 1974 |
| 55 |  Gruzyjŏ
|
31 lipnia 1992 |
| 56 |  Gujana
|
20 września 1966 |
| 57 |  Gwatymala
|
21 listopada 1945 |
| 58 |  Gwinyjŏ
|
12 grudnia 1958 |
| 59 |  Gwinyjŏ Bissau
|
17 września 1974 |
| 60 |  Rōwnikowŏ Gwinyjŏ
|
12 listopada 1968 |
| 61 |  Haiti
|
24 paździyrnika 1945 |
| 62 |  Szpanijŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 63 |  Niderlandy
|
10 grudnia 1945 |
| 64 | Honduras | 17 grudnia 1945 |
| 65 |  Indyje
|
30 paździyrnika 1945 |
| 66 |  Indōnezyjŏ
|
28 września 1950 |
| 67 |  Irak
|
21 grudnia 1945 |
| 68 |  Iran
|
24 paździyrnika 1945 |
| 69 |  Irlandyjŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 70 |  Islandyjŏ
|
19 listopada 1946 |
| 71 |  Izrael
|
11 mŏja 1949 |
| 72 |  Jamajka
|
18 września 1962 |
| 73 |  Japōnijŏ
|
18 grudnia 1956 |
| 74 |  Jymyn
|
30 września 1947 |
| 75 |  Jordanijŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 76 |  Kambodża
|
14 grudnia 1955 |
| 77 |  Kamerun
|
20 września 1960 |
| 78 |  Kanada
|
9 listopada 1945 |
| 79 |  Katar
|
21 września 1971 |
| 80 |  Kazachstōn
|
2 marca 1992 |
| 81 | Kynijŏ
|
16 grudnia 1963 |
| 82 |  Kirgistan
|
2 marca 1992 |
| 83 |  Kiribati
|
14 września 1999 |
| 84 |  Kolumbijŏ
|
5 listopada 1945 |
| 85 |  Kōmory
|
12 listopada 1975 |
| 86 |  Kōngo
|
20 września 1960 |
| 87 |  Połedniowŏ Koryjŏ
|
17 września 1991 |
| 88 |  Pōłnocnŏ Koryjŏ
|
17 września 1991 |
| 89 |  Kostaryka
|
2 listopada 1945 |
| 90 |  Kuba
|
24 paździyrnika 1945 |
| 91 |  Kuwejt
|
14 mŏja 1963 |
| 92 |  Laos
|
14 grudnia 1955 |
| 93 |  Lesotho
|
17 paździyrnika 1966 |
| 94 |  Liban
|
24 paździyrnika 1945 |
| 95 |  Liberyjŏ
|
2 listopada 1945 |
| 96 |  Libijŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 97 |  Liechtenstein
|
18 września 1990 |
| 98 |  Litwa
|
17 września 1991 |
| 99 |  Luksymburg
|
24 paździyrnika 1945 |
| 100 |  Łotwa
|
17 września 1991 |
| 101 |  Pōłnocnŏ Macedōnijŏ
|
8 kwietnia 1993 |
| 102 |  Madagaskar
|
20 września 1960 |
| 103 |  Malawi
|
1 grudnia 1964 |
| 104 |  Malediwy
|
21 września 1965 |
| 105 |  Malezyjŏ
|
17 września 1957 |
| 106 |  Mali
|
28 września 1960 |
| 107 |  Malta
|
1 grudnia 1964 |
| 108 |  Maroko
|
12 listopada 1956 |
| 109 |  Maurytanijŏ
|
27 paździyrnika 1961 |
| 110 |  Mauritius
|
24 kwietnia 1968 |
| 111 |  Meksyk
|
7 listopada 1945 |
| 112 |  Mikrōnezyjŏ
|
17 września 1991 |
| 113 |  Birma
|
19 kwietnia 1948 |
| 114 |  Mołdŏwijŏ
|
2 marca 1992 |
| 115 |  Mōnako
|
28 mŏja 1993 |
| 116 |  Mōngolijŏ
|
27 paździyrnika 1961 |
| 117 |  Mozambik
|
16 września 1975 |
| 118 |  Namibijŏ
|
23 kwietnia 1990 |
| 119 |  Nauru
|
14 września 1999 |
| 120 |  Nepal
|
14 grudnia 1955 |
| 121 |  Miymcy
|
18 września 1973 |
| 122 |  Niger
|
20 września 1960 |
| 123 |  Nigeryjŏ
|
7 paździyrnika 1960 |
| 124 |  Nikaragua
|
24 paździyrnika 1945 |
| 125 |  Norwegijŏ
|
27 listopada 1945 |
| 126 |  Nowŏ Zelandyjŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 127 |  Ōman
|
7 paździyrnika 1971 |
| 128 |  Pakistan
|
30 września 1947 |
| 129 |  Palau
|
15 grudnia 1994 |
| 130 |  Panama
|
13 listopada 1945 |
| 131 |  Papua-Nowŏ Gwinyjŏ
|
10 paździyrnika 1975 |
| 132 |  Paragwaj
|
24 paździyrnika 1945 |
| 133 |  Peru
|
31 paździyrnika 1945 |
| 134 |  Polskŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 135 |  Portugalijŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 136 |  Republika Połedniyowyj Afriki
|
7 listopada 1945 |
| 137 |  Republika Ziylōnegŏ Przilōndka
|
16 września 1975 |
| 138 |  Strzodkowoafrykańskŏ Republika
|
20 września 1960 |
| 139 |  Rusyjŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 140 |  Rwanda
|
18 września 1962 |
| 141 |  Rumunijŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 142 |  Saint Kitts a Nevis
|
23 września 1983 |
| 143 |  Saint Lucia
|
18 września 1979 |
| 144 |  Saint Vincent a Grynadyny
|
16 września 1980 |
| 145 |  Salwadōr
|
24 paździyrnika 1945 |
| 146 |  Samoa
|
15 grudnia 1976 |
| 147 |  San Marino
|
2 marca 1992 |
| 148 |  Saudyjskŏ Arabijŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 149 |  Synegal
|
28 września 1960 |
| 150 |  Syrbijŏ
|
1 listopada 2000 |
| 151 |  Seszele
|
21 września 1976 |
| 152 |  Sierra Leone
|
27 września 1961 |
| 153 |  Singapur
|
21 września 1965 |
| 154 |  Słowacyjŏ
|
19 stycznia 1993 |
| 155 |  Słowynijŏ
|
22 mŏja 1992 |
| 156 |  Sōmalijŏ
|
20 września 1960 |
| 157 |  Sri Lanka
|
14 grudnia 1955 |
| 158 | Zjednoczōne Sztaty
|
24 paździyrnika 1945 |
| 159 |  Eswatini
|
24 września 1968 |
| 160 |  Sudan
|
12 listopada 1956 |
| 161 |  Połedniowy Sudan
|
14 lipnia 2011 |
| 162 |  Surinam
|
4 grudnia 1975 |
| 163 |  Syryjŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 164 | Szwajcaryjŏ
|
10 września 2002 |
| 165 |  Szwecyjŏ
|
19 listopada 1946 |
| 166 |  Tadżykistan
|
2 marca 1992 |
| 167 |  Tajlandyjŏ
|
16 grudnia 1946 |
| 168 |  Tanzaniyjŏ
|
14 grudnia 1961 |
| 169 |  Weschodni Timōr
|
27 września 2002 |
| 170 |  Togo
|
20 września 1960 |
| 171 |  Tōnga
|
14 września 1999 |
| 172 |  Trynidad a Tobago
|
18 września 1962 |
| 173 |  Tunezyjŏ
|
12 listopada 1956 |
| 174 |  Turcyjŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 175 |  Turkmynistan
|
2 marca 1992 |
| 176 |  Tuvalu
|
5 września 2000 |
| 177 |  Uganda
|
25 paździyrnika 1962 |
| 178 |  Ukrajina
|
24 paździyrnika 1945 |
| 179 |  Urugwaj
|
18 grudnia 1945 |
| 180 |  Uzbekistan
|
2 marca 1992 |
| 181 |  Vanuatu
|
15 września 1981 |
| 182 |  Wynezuela
|
15 listopada 1945 |
| 183 |  Madziary
|
14 grudnia 1955 |
| 184 | .svg){kind=small} Wielgŏ Brytanijŏ
|
24 paździyrnika 1945 |
| 185 |  Wietnam
|
20 września 1977 |
| 186 |  Italijŏ
|
14 grudnia 1955 |
| 187 |  Wybrzyże Elefantowych Gnatōw
|
20 września 1960 |
| 188 |  Wyspy Marshalla
|
17 września 1991 |
| 189 |  Wyspy Salōmōna
|
19 września 1978 |
| 190 |  Wyspy Świyntego Tomasza a Ksiōnżyncŏ
|
16 września 1975 |
| 191 |  Zambijŏ
|
1 grudnia 1964 |
| 192 |  Zimbabwe
|
25 siyrpnia 1980 |
| 193 |  Zjednoczōne Arabske Ymiraty
|
9 grudnia 1971 |
Dŏwni czōnki[edytuj | edytuj zdrzōdło]
Tajwan
Czechosłowacyjŏ
Połedniowy Jymyn
Socjalistycznŏ Federacyjnŏ Republika Jugosławije
Niymieckŏ Dymokratycznŏ Republika
Zanzibar
.svg){kind=small}
Ôbziyrŏcze[edytuj | edytuj zdrzōdło]
Przipisy
- ↑ History of the United Nations, web.archive.org, 27 stycznia 2012 [dostymp 2020-01-09] [zarchiwizowane z adresy 2012-01-27].
- ↑ Organizacja Narodów Zjednoczonych – Zapytaj.onet.pl –, zapytaj.onet.pl [dostymp 2020-01-09] (polski).
- ↑ Organizacja Narodów Zjednoczonych. Pokój – Bezpieczeństwo – Współpraca, epodreczniki.pl [dostymp 2020-05-06].
- ↑ Overview, www.un.org, 2 października 2014 [dostymp 2020-05-06] (angelski).