Prudnicki dialekt
Ślabikŏrzowe abecadło Tyn artikel je narychtowany we ślabikŏrzowym zŏpisie ślōnskij gŏdki. Coby sie przewiedzieć wiyncyj, wejzdrzij do artikla ô nim. |
Prudnicki dialekt to je jedyn ze dialektōw ślōnskij gŏdki. Je ôn używany na połedniowym zŏchodzie Gōrnego Ślōnska, we ôkolicy miasta Prudnik. Gŏdajōncych po prudnicku mianuje sie Golŏkami.
Charakterystyczne cechy
[edytuj | edytuj zdrzōdło]We prudnickim dialekcie niy mŏ sypielyniŏ. Dŏwne duge a gŏdŏ sie w nim ou, oeu abo eu (zoulyty, czekoeu, w treuwie) Na kōńcu traci sie spōłgłoska nosowŏ, kerŏ sie miyni we nosowõ farbã ôd samogłoski (drugim, mōm, kōniōm czyto sie drugi, mō, kōniō ze samogłoskōm nosowōm na kōńcu). Nosowe a je sam po miynkich i twardych spōłgłoskach a na kōńcu (prandko, ksiandza, zrobiam). Tymaty sōm wyrōwnane w rzeczownikach (jelyniy, kej baby) i we przimiotnikach (stari, kej tōni). Przed spōłgłoskami miynkimi we postrzodku pokazuje sie j (kojściōł) – je to fynōmyn mianowany antycypacyjōm miynkości.
Prudnicki dialekt je blisko spokrewniōny z niymodlińskim dialektym.
Bajszpile tekstōw
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Szkryft ślōnskim alfabetym fōnetycznym:
„ | Jedńi ludźe mjeli jednam cůrkam, a ta cůrka chćaua mjeć kawalyra ze bany. No i tak śe znejdli dwa ty kawalyry. Uoba byli ze bany. Ale uůna byua bardzo wymyjślatou. Jednygo by byua chćaua ze tich dwůch. I tak powjedźaua. Jednymu byuo Jůzek, a jednymu Karlik. I přišeu dźiś wječůr Karlik, a tyn sům wječůr godźinam ńeskoři přišeu Jůzef, a jedyn uo drugim ńe wjedźou. A ti dźouše byuo Kajśka. I kej přišeu tyn Karlik na ty zoulyty, ta Kajśka mu padaua: »Karličku, ejźli to učyńiš, co jou bydam chćaua, to byńdźeš můj«. A Karlik powjedźou: »ńech jest, co chce, jou wšystko zrobjam« (Uynžce). | ” |
„ | Antek i Francek robjyli u dwůch śoduoeúkůw i ńy mjeli co jejś. I smůwjyli se, iže tyn jedyn śoduoeúk moeu na gůře uořechi, a tyn drugi moeu we chlywiku wjepřka. I smůwjyli se tak, iže jedyn půdźe po tygo wjepřka, a drugi po uořechi, a we zwůńicy we kojśćele śe zyjńdům. Francek nabroeu worek uořechůw i čekoeu we kojśćele na Antka, a Antka zuapoeu śoduoeúk na wjepřku. Francek čekoeu we tyj kojśćele na Antka i tam přebjyroeu ty uořechi. Rano uo pjůntyj šeu kojśćelny zwůnić jučšńam i suyšou tam šuščeć. I šeu dů dům i powjedźöu kobjyće, iže tam ńe idźe iś, bo tam kojśćůma řańźi (Kjyrpjyń). | ” |
|
|